Björney Jakobína Hallgrímsdóttir fæddist 26.4.1904 að Baldursheimi í Mývatnssveit. Hún lést á Landspítalanum laugardaginn 22. apríl 1995.
Útför Björneyjar fer fram frá Fossvogskapellu í dag 4.5.1995 og hefst athöfnin klukkan 13.30.

Björnfríður Ingibjörg Elímundsdóttir 10. september 1902 - 6. júlí 1979 Vinnukona á Staðarhrauni, Akrasókn, Mýr. 1930. Heimili: Setberg, Skógarströnd. Síðast bús. í Reykjavík. Var á Björnólfsstöðum, Engihlíðarhr., A-Hún. 1957.

Gamalt býli. Bæjarhús standa hátt í hallandi túni. Jörðin er sæmileg landrúm og landið algróið að kalla, utan melröðull sem gengur um þvert landið, vestan þjóðvegar, þar sem dregur til gils að Blöndu. Á undurlendisræmu vestan melanna, stendur íbúðarhús lítið á árbakkanum, án landnytja, þar bjó síðast Ingunn Sveinsdóttir, sem einnig er eigandi hússins. Snjóþungt er þarna talið, eins og reyndar víðast í utanverðum Langadal, en vorgottjafnframt, því þar grær jafnan fyrr og örar, sem snjóar skýla jörð, en þar sem fannbert er. Býlið fór í eyði 1974. Íbúðarhús úr steini byggt 1930, 614 m3. Fjós fyrir 10 gripi. Fjárhús yfir 200 fjár. Hlöður 650 m3. Votheysgeymsla 70 m3. Tún 9,5 ha. Veiðiréttur í Blöndu.

Blær Guðmundsdóttir 25. júní 1973 Listakona

Það eru fjögur Bláfell á landinu bláa. í fjallgöngunni var gengið á góða veðurspá með Ferðfélagi Ísland og markmiðið að bæta bláu felli í litasafnið ásamt 60 öðrum söfnurum. Fyrir valinu var Bláfell hjá Kili (1.204 m) En fjöll með litanöfnum eru eftirfarandi: Rauðafell, Grænafell, Bláfell, Svartafell/Svartfell, Hvítafell/Hvítfell og Gráfell.

Bláfell sést víða að og þjóðsögur um bergrisann Bergþór sem þar hefur búsetu eru vel þekktar.

The area was first settled in the mid-19th century by pioneers who established the town as a seaport for the west coast logging and fishing industries, and as a jumping off point for prospectors heading to British Columbia's gold fields. Blaine was officially incorporated on May 20, 1890, and was named after James G. Blaine (1830−1893), who was a U.S. senator from the state of Maine, Secretary of State, and, in 1884, the unsuccessful Republican presidential candidate. The city has a "turn-of-the-century" theme, marked by remodeled buildings and signs resembling designs that existed during the late 19th century and early 20th century.

The MV Plover once conveyed workers to and from the cannery in the 1930s. Today it ferries tourists from Blaine to a resort on Semiahmoo Spit.
The world's largest salmon cannery [5] was operated by the Alaska Packers' Association for decades in Blaine; the cannery site has been converted to a waterfront destination resort on Semiahmoo Spit. Several saw mills once operated on Blaine's waterfront, and much of the lumber was transported from its wharves and docks to help rebuild San Francisco following the 1906 fire there. The forests were soon logged, but Blaine's fishing industry remained strong and robust into the second half of the 20th century. Into the 1970s Blaine was home to hundreds of commercial purse seiners and gillnetters plying the waters offshore of British Columbia, between Washington State and southeast Alaska. Blaine's two large marinas are still home to hundreds of recreational sailboats and yachts, and a small fleet of determined local fishers provide visitors with dockside sale of fresh salmon, crab and oysters. Nature lovers have always appreciated Blaine's coastal location, its accessible bike and walking trails, and view of mountains and water. Birdwatchers across the continent have discovered the area's high content of migratory birds and waterfowl: Blaine's Drayton Harbor, Semiahmoo Spit and Boundary Bay are ranked as Important Birding Areas by the Audubon Society.

The Cains are the most notable family in Blaine's short history, credited with its founding and achievements. At one time owning most of present-day Blaine, the Cain brothers erected the biggest store north of Seattle, a lumber and shingle mill, a hotel (largest in the state at the time), the first public wharf, and donated large public tracts of land.

Nathan Cornish and family moved to Blaine in 1889. He became mayor in 1901; his platform was "twelve miles of wooden sidewalk". His daughter, Nellie Cornish, having failed to open a successful piano teaching business in Blaine, moved to Seattle, where she founded the Cornish College of the Arts in 1914, which still exists today.

During the formative years of her career in the 1950s, country singer Loretta Lynn was often a featured star at Bill's Tavern on Peace Portal Drive in Blaine. William Hafstrom owned the tavern; it no longer exists. Lynn was then living on Loomis Trail Road near Custer, Washington.

Eyðijörð frá 1933. Eigandi 1975; Elínborg Margrét Kristmundsdóttir 10. okt. 1909 - 15. jan. 1996. Starfsmaður hjá Pósi og síma. Síðast bús. í Vindhælishreppi. Ógift.

Í lok ísaldarskeiðs þegar jökullinn var að bráðna í Langadal losnaði um þrýsting á Langadalsfjall. Við það molnaði mikið úr berginu þegar jökullin skeið niður. Enn var þú mikið haft við Breiðavað og safnaðist því leysingavatnið upp í dalnum, en efst í haftinu var byrjað að rofa. Þar flæddi yfir og „Blanda“ myndaði sinn fyrsta farveg og leitaði til sjávar um Vatnahvefi og þaðan áfram í Lækjardal og í Húnaflóa skammt frá núverandi ósum Laxár.

Eftir því sem jökullinn bráðnaði jókst þrýstingurinn á Breiðavaðshaftið þar til það gaf sig með hamfaraflóði miklu, ruddi sér nýja leið til sjávar og bjó þannig til það dalverpi sem nú er Blönduós. Smá saman gróf þetta mikla fljót sig niður í hamrabeltin sem lágu undir jökulruðningunum og áin stilltist.

Blanda er jökulá með upptök í mörgum kvíslum undan Hofsjökli. Syðsta kvíslin fast norðan Blágnípu. Norðan hennar gengur fram skriðjökull, Blöndujökull. Blanda er með lengstu ám landsins 125 km á lengd og að sama skapi vatnsmikil, vatnasvið hennar 2.370 km². Algengt sumarrennsli 40-90 m³/s. og vetrarrennsli 20-30 m³/s. Mesta flóð mælt 550 m³/s (mælt í Blöndudal). Löngum hefur áin reynst mannskæð. Við Blöndu stendur kaupstaðurinn Blönduós, þar sem hún fellur til sjávar við austanverðan Húnafjörð. Í henni er góð og mikil laxveiði.

Framan við byggð fellur Blanda í miklum gljúfrum og djúpum, 18 km leið, heita þau Blöndugil. Margar þverár falla í Blöndu, Svartakvísl, Strangakvísl, og Svartá að austan. Seyðisá og Sandá að vestan. Allmörg vöð voru á Blöndu, Blönduvöð inni á hálendinu og Hrafnseyrar vað við Björnólfsstaði eru þeirra kunnust. Lögferjur voru fyrrum á Mjósundi sunnana Holtastaða og undan Brúarhlíð [Syðra-Tungukoti]. Kláfferja var á Blöndu milli Blöndudalshóla og Höllustaða fram undir 1950.

Tvær brýr eru á Blöndu önnur hjá Blönduósi smíðuð 1963 en hin í neðanverðum Blöndudal, niður undi Syðri-Löngumýri, smíðuð 1951.

Blanda var virkjuð 1991 og myndaðist þá víðáttumikil uppistöðulón á Auðkúlu- og Eyvindarstaðaheiði, þar sem áður var gróið land.

Mörg stöðuvötn eru á vatnasvæði Blöndu. Flest eru á Auðkúluheiði sunnan núverandi Blöndulóns og um nokkur þeirra liggur veituleiðin frá Kolkustíflu að inntaki virkjunarinnar. Stærst þessara vatna er Vestara-Friðmundarvatn, grunnt og frjósamt með fjölbreytilegu lífríki. Meðal annarra vatna á Auðkúluheiði eru Þrístikla, Galtaból, Mjóavatn, Eyjavatn, Smalatjörn, Austara-Friðmundarvatn, Gilsvatn og Lómatjarnir

Verslanir;
1908- Pétur Sæmundsen
1918-1922 Pétur Pétursson (1850-1922) og Sigurður Helgi Sigurðsson (1873-1948)
1922-1942- Einar Oddur Scheving Thorsteinsson (1898-1974)
1933- Albert Jónsson (1857-1946)
1942-1943- Guðmundur Pálsson Kolka (1917-1957).

Blöndubakki. Syðstur Neðribyggðarbæja. Bærinn stendur á hjalla í skjóli gróinnar brekku er veit mót vestri. Peningahús standa nokkru sunnar og er all djúpt dalverpi, Blöndubakkadalur á milli. Íbúðarhús byggt 1936 167 m3, fjós fyrir 14 gripi, fjárhús fyrir 170 fjár. Hlaða 240 m3. Votheysgeymslur 40 m3. Veiðiréttur í Hólmavatni. Tún 38,5 ha.

Blöndu er fyrst getið í Landnámsbók; „Ævar kom skipi sínu í Blönduós; þá voru numin lönd fyrir vestan Blöndu. Ævar fór upp með Blöndu að leita sér landnáms, en er hann kom þar sem heita Móbergsbrekkur, setti hann þar niður stöng háva og kveðst þar taka Véfröði syni sínum bústað. Síðan nam hann Langadal allan upp þaðan og svo þar fyrir norðan háls; þar skipti hann löndum með skipverjum sínum. Ævar bjó í Ævarsskarði.
1836 var sett upp dráttarvað sem menn gátu handstyrkt sig yfir. Kláfur var síðar settur upp milli Blöndudalshóla og Brandsstaða um 70 metra haf milli klettasnasa. Lögferja var á Blöndu eftir að byggð hófst þar og var framan af í hendi Möllers kaupmanns en síðar Kristjáns verts þar til brúin var byggð.
Á síðustu áratugum 19. aldar voru upp stór áform um að brúa allar helstu ár landsins og bæta jafnframt aðrar samgöngur á landi, enda vegir nánast ekki til og þá helst slóðar fyrir ríðandi og gangandi. Stórfljót landsins tóku sinn toll af ferðamönnum sem reyndu að komast yfir á misgóðum vöðum. Um 50-60 manns drukknuðu í Blöndu á árunum frá 1600 til 1900 og svipuð tollheimta var víðast um landið.

Í vegalögum frá 1887 var gert ráð fyrir miklum umbótum í samgöngumálum, og vegakerfinu þrískipt í byggð, milli ríkissjóðs, sýslna og hreppa. Því var það fjárhagslega mikilvægt fyrir hreppana að fá annaðhvort ríkisveg eða sýsluveg í sinn hrepp. Eins og við var að búast ríkti ekki einning í austursýslunni um brúarstæði og þar með lagningu ríkisvegs. Deildu menn hart í blöðum og fóru þar fremstir í flokki Auðkúluklerkur Sr Stefán sem vildi veginn um sitt bæjarstæði og Pétur Pétursson á Gunnsteinsstöðum. Magnús Stephensen landshöfðingi sá enga aðra lausn en að fresta veglagningu við Stóru Giljá og svo var í nokkur ár þar til Benedikt Blöndal í Hvammi, sem var amtráðsmaður Húnvetninga tók af skarið. Brú skyldi byggð yfir Neðra Klif (Neppe et kvartes gang fra handelstedet Blönduós)
„Broens spændvidde har jeg sat til 38 meter, denne spændvidde bliver for stor til en træbro, hvorfor en fast jernbro tænkes bygget“ sagði Sigurður Thoroddsen landsverkfræðingur. Í upphafi var ráðgert að skipta við sömu járnhöndlara og gert var á Ölfusá og á Þjórsá, en niðurstaðan var að járnið yrði keypt af „Vulkan jærnstöberi“ á Kristjánssandi í Noregi. Yfirbrúarsmiðir voru bræðurnir Magnús og Jónas Guðbrandssynir sem áður höfðu komið að hinum 2 stórbrúunum, einnig voru ráðnir 7 aðrir vanir brúarsmiðir að sunnan og einnig 3 að norðan. Heimamenn fengu vinnu við vegalagningu að og frá brúarstæðinu og einnig við uppskipun brúarhlutanna sem gekk mjög brösulega vegna hafnarskorts en einnig vegna veðurs og var þeim hlutum því skipað upp á Akureyri en sent síðan á Blönduós um vorið 1897.
Brúin á Blöndu var vígð miðvikudaginn 25. ágúst. Veður var ljómandi gott, logn og blíða. Fjöldi fólks kom um morguninn úr öllum áttum. Aðalhátíðarhaldið fór fram að norðanverðu við ána. Var þar reistur skrautklæddur ræðustóll, danspallur og veitingaskáli. Kl. 12 á hádegi kom Páll Briem amtmaður, Jóh. Jóhannesson sýslumaður, Sig. Thoroddsen verkfræðingur og nokkrir heldri menn sýslunnar.
GPJ saga Blönduós

Blöndubrúin vígð
Brúin á Blöndu var vígð miðvikudaginn 25. ágúst. Veður var ljómandi gott, logn og blíða. Fjöldi fólks kom um morguninn úr öllum áttum. Aðalhátíðarhaldið fór fram að norðanverðu við ána. Var þar reistur skrautklæddur ræðustóll, danspallur og veitingaskáli. Kl. 12 á hádegi kom Páll Briem amtmaður, Jóh. Jóhannesson sýslumaður, Sig. Thoroddsen verkfræðingur og nokkrir heldri menn sýslunnar.
Hátíðin hófst með því, að söngflokkur, er Böðvar Þorláksson organisti stýrði, söng vígslukvæði, er Páll bóndi Ólafsson á Akri hafði ort. Þá steig amtmaður í stólinn og hélt vígsluræðuna. Þegar hann hafði lokið máli sínu, var gengið í prósessíu til brúarinnar. Amtmannsfrúin klippti í sundur silkiband, er bundið var yfir brúna. Og svo gekk allur flokkurinn suður yfir ána, rúm 600 manns. Söngflokkurinn skemmti við og við um daginn með söng. Svo var dansað. Síðara hlutu dagsins fór fram fjörugt samsæti, er um 40 helstu Húnvetningar héldu amtmanni, frú hans og Sig. Thoroddsen. Sýslumaðurinn mælti fyrir minni Húnvetninga, og ýms fleiri minni voru drukkin. Fór samsæti þetta hið besta fram.
Brúin var skreytt blómsveigum og flöggum. Aðalbrúin er úr járni og um 60 álnir á lengd. Auk þess er tré- og grjótbrú að norðanverðu, og mun vera um 30-40 álnir. Allt verkið virðist vera vel og vandlega af hendi leyst. Nú er byrjað að leggja nýjan veg frá syðri enda brúarinnar yfir Blönduósmýrina og vestur á aðalveginn.
Ísafold, 11. sept. 1897, 24. árg., 65. tbl., forsíða

Nýja Blöndubrúin vígð

Um 1000 manns hvaðanæfa af Norður- og Vesturlandi sóttu vígsluhátíðina.

Á sunnudaginn var fór fram vígsla nýrrar brúar á Blöndu, um 30 km. framan við Blönduós. Var byrjað á brúargerð þessari fyrir 2 árum og henni að mestu lokið í fyrrahaust. Við vígsluathöfnina fluttu ræður: Hermann Jónasson samgöngumálaráðherra, Geir Zoéga vegamálastjóri, Jón Pálmason þingmaður Austur-Húnvetninga og Guðbrandur Ísberg sýslumaður. Gísli Ólafsson frá Eiríksstöðum flutti kvæði, er hann hafði ort í tilefni þessa viðburðar. Tveir karlakórar úr héraðinu sungu, og dansað var á brúnni fram eftir kvöldi.

Veður var bjart og fagurt þennan dag, og sóttu um 1000 manns vígsuna, fyrst og fremst Húnvetningar, en auk þeirra margt manna víðs vegar að af Norður- og Vesturlandi og sunnan úr Reykjavík.

Blöndubrúin nýja er um 100 metra löng, með 4 metra breiðri akbraut. Þetta er hengi brú að samskonar gerð og brúin yfir Jökulsá hjá Grímsstöðum. Hún er mikið mannvirki og kemur til með að stytta leiðina milli Akureyrar og Reykjavíkur að verulegum mun. Verkstjóri við byggingu brúarinnar var Þorvaldur Guðjónsson Akureyri.

(Íslendingur 24. tölublað 27.06.1951)

Hin nýja 100 m. langa Blöndubrú vígð í dag.

Í dag verður vígð hin nýja hengibrú yfir Blöndu, en brúin er skammt frá Löngumýri í Blöndudal. Brú þessi er í tölu stærstu brúa landssins og er af henni hin mesta samgöngubót.

Þetta mikla brúarmannvirki er 100 m. að lengd og akbrautin eftir brúnni 4 metrar á breidd. Er brúin svipuð mjög Ölfusárbrúnni.

Byggð á einu ári.

Þessi nýja Blöndubrú er um 30 km. leið fyrir ofan Blönduósbrúna. Byrjað var á brúarsmíðinni árið 1949. Var brúarsmíðinni sjálfri lokið 1950. Þá var eftir að múrhúða yfir alla steypu og aðeins þá var eftir að mála hana. Því er nú lokið og hin nýja Blöndubrú er hvít að lit og fallegt mannvirki til að sjá, með fjórum 15 metra háum turnum, er halda uppi burðarstrengjum brúarinnar.

Mikil samgöngubót.

Húnvetningar fagna mjög þeirri stórlega auknu samgöngubót sem brú þessi hefur í för með sjer og eins skapar hún meira öryggi við flutninga á vetrum.

Þegar vígsluhátíðin fer fram í dag verða þar m.a. viðstaddir landbúnaðar- og samgöngumálaráðherra, vegamálastjóri og ýmsir leiðandi menn þar nyðra.

(Morgunblaðið 140. tölublað 24.06.1951)

Nýja Blöndubrúin vígð

Nýja brúin á Blöndu hjá Löngumýri í Blöndudal verður vígð í dag með mikilli viðhöfn. Meðal ræðumanna þar munu verða Geir Zoëga, vegamálastjóri, Hermann Jónasson, samgöngumálaráðherra o.fl. Borgfirðingar, sem eru á ferð í Húnavatnssýslu í boði Vatnsdælinga og Þingbúa munu fara til vígslunnar ásamt gestgjöfum sínum og búist er við fjölmenni úr héraðinu. Að lokinni vígslu mun verða stiginn dans á brúnni, mega menn þá gæta sín, ef vel er veitt, að falla ekki fyrir borð.

(Tíminn 139. tölublað 24.06.1951)

Nýja Blöndubrúin vígð í fyrradag

NÝJA BRÚIN yfir Blöndu hjá Löngumýri var vígð á sunnudaginn að viðstöddu miklu fjölmenni. Munu 800-1000 manns hafa verið viðstödd brúarvíglsuna, þar af margir utan héraðs menn. Ræður fluttu Hermann Jónasson samgöngumálaráðherra, Geir G. Zoëga vegamálastjóri, Jón Pálmason alþingismaður og Guðbrandur Ísberg sýslumaður, en Gísli Ólafsson skáld frá Eiríksstöðum flutti kvæði. Þá sungu Karlakórinn Húnar á Blönduósi og Karlakór Bólstaðarhlíðarhrepps. Dansað var á brúnni um kvöldið.

(Alþýðublaðið 140. Tölublað 26.06.1951)

Ný Blöndubrú vígð.

Blöndubrúin nýja hjá Löngumýri var vígð í gær að viðstöddu miklu fjölmenni, ekki aðeins úr Húnavatnssýslum, heldur og úr ýmsum nærliggjandi byggðarlögum og sýslum.

Hófst athöfnin með því að vegamálastjóri, Geir G. Zoëga bauð gesti velkomna. Þá sungu tveir karlakórar, Húnar frá Blönduósi og Karlakór Bólstaðarhlíðarhrepps, en að því loknu hélt Hermann Jónasson samgöngumálaráðherra vígsluræðuna, Geir G. Zoëga vegamálastjóri lýsti brúarsmíðinni, en aðrar ræður héldu þingmaður Austur-Húnavatnssýslu, Jón Pálmason, og Guðbrandur Ísberg sýslumaður. Gísli Ólafsson skáld flutti brúardrápu. Sungið var milli ræðuhalda og eins á eftir.

Um kvöldið var dansað á brúnni, en hjlómsveit frá Sauðárkróki lék fyrir dansinum.

Nærri lætur, að 800-1000 manns hafi verið viðstatt brúarvígsluna. Veður var eins fagurt og frekast var unnt að kjósa sér.

Brúin er 112 metra löng og er að henni hin mesta samgöngubót, því áður var aðeins ein brú á Blöndu, niður við ósa hennar.

(Vísir 142. Tölublað 25.06.1951)

Blöndudalshólar voru einnig kallaðir Hólar í Blöndudal. Þar var um margra alda skeið prestssetur.
Í Blöndudalshólum var kirkja, sem helguð var með Guði hinum heilaga Jóhannesi babtista (skírara). Í máldaga segir svo, að þar skuli prestur vera.

Prestsetur og kirkjustaður [til 1880]. Bærinn stendur á árbakkanum, neðan vegar, en að ofan rís bæjarhóllinn, hár og brattur, græddur trjám í uppvexti. Fyrrum stóðu bær og kirkja í krika sunnan hólanna. Ofar í brekkunum eru sékennilegar skeifumyndaðar kvosir, nefndar Katlar. Tún er stórt að mestu neðan vegará framræstum mýrum. Beitiland allvíðlent, bæði neðan brúna og á hálsinum. Íbúðarhús byggt árið 1932 úr við Höphnerverslunarhúss á Blönduósi 525 m3. Fjós fyrir 40 gripi. Hlöður 2150 m3. Tún 35 ha. Veiðiréttur í Blöndu.

Norðan við Hemmertshús var verslunarhús Höephnerverslunar, reist 1881, síðar rifið og viðurinn notaður í íbúðarhús á Blöndudalshólum.

Sjá umfjöllun um Blönduós - gamlabæinn.
Skömmu fyrir aldamót (1897) var fyrstu bæirnir reistir á eystribakkanum í landi Ennis og nefndist Litla-Enni og sama ár Grund (Klaufin), en þar átti síðar eftir að fjölga um mun með til komu kaupfélagsins 1906. Einnig hafði Ole Möller reist þar vörugeymslur þar sem Sláturhúsið stendur. Elfan mikla sem fyrir stuttu hafði verið brúuð var ekki lengur sá faratálmi sem hún lengst af hafði verið og skipti samfélaginu við ósinn í tvær sóknir.

Blönduóss er fyrst getið sem lendingarstaðar í Landnámabók og víða í Íslendingasögum er talað um skipakomur þangað en á síðari öldum virðist ekki hafa verið siglt þangað fyrr en á 19. öld. Eini verslunarstaðurinn í Húnaþingi var þá Höfðakaupstaður (Skagaströnd). Mörgum Húnvetningum þótti þó langt að sækja verslun þangað og þann 1. janúar 1876 var Blönduós löggiltur sem verslunarstaður. Sumarið eftir voru útmældar nokkrar verslunarlóðir og tveir verslunarskúrar reistir. Kaupfélag Austur-Húnvetninga fékk útmælda lóð 1896 og árið 1909 var reist steinsteypt verslunarhús sem enn stendur.

Íbúðarhús risu einnig kringum verslanirnar. Árið 1890 voru 52 íbúar á Blönduósi og um aldamótin voru þeir orðnir 106. Árið 1920 voru á Blönduósi 11 steinhús, 15 timburhús og 31 torfbær. Lögferja kom á ósa Blöndu um það bil sem byggð hófst þar og brú var svo reist á árunum 1896-1897 og var mjög mikil samgöngubót og tengdi líka þorpið, sem var að byggjast upp báðum megin árinnar. Núverandi brú var reist 1962-1963. Á árunum 1894-1895 var gerð bryggja utan við ána og varð Blönduós þá fastur viðkomustaður strandferðaskipa.
Kvennaskóli Húnvetninga var fluttur á Blönduós 1901 og var núverandi skólahús reist 1912. Skólinn starfaði allt til 1978 en var þá lagður niður og eru Textílsetur Íslands og Heimilisiðnaðarsafnið nú í húsakynnum skólans. Á Blönduósi er einnig Hafíssetrið í Hillebrandtshúsi og verið er að koma upp Laxasetri Íslands í bænum.
Gamla kirkjan á Blönduósi var flutt þangað frá Hjaltabakka 1894 og reist sunnan ár. Hún er nú friðuð en ný kirkja var reist norðan ár 1993. Prestssetur hefur verið á Blönduósi frá 1968. Sýslumaður Húnvetninga hefur haft aðsetur á Blönduósi frá 1897 og sama ár varð þar læknissetur. Sjúkrahúsið, Héraðshæli Austur-Húnvetninga, var tekið í notkun 1956.
Atvinnulíf Blönduóss byggist á margs konar matvælaiðnaði og öðrum léttum iðnaði, svo og verslun og þjónustu við íbúa héraðsins og ferðamenn.
Á Blönduósi hefur verið sjálfvirk veðurathugunarstöð Veðurstofunnar síðan 1998.

Byggðin á Blönduósi stendur í kvos undir bröttum marbökkum, báðum megin Blöndu, og eru bakkarnir víðast um 40 m háir. Bærinn er byggður í landi jarðanna Hjaltabakka og Hnjúka, vestan ár (eða sunnan ár, eins og heimamenn segja) og Ennis austaan (norðan) ár. Þjóðvegur 1 liggur í gegnum Blönduós.
Bærinn var upphaflega í tveimur sveitarfélögum, byggðin sunnan ár tilheyrði Torfalækjarhreppi en norðan ár Engihlíðarhreppi, en árið 1914 var Torfalækjarhreppi skipt og byggðin sunnan ár varð að sérstökum hreppi, Blönduóshreppi. Þann 1. febrúar 1936 var byggðin norðan ár svo sameinuð afganginum af kauptúninu. Kaupstaðarréttindi fékk hann 4. júlí 1988 og kallaðist þá Blönduósbær og hélst það nafn áfram við sameiningu við Engihlíðarhrepp 9. júní 2002.

Blönduós byggðist upp í kringum verslun og voru íbúar fyrstu árin allir tengdir verslunarstörfum.

„Verslun var gefin frjáls að fullu eða öllu 1854. Kröfum Jóns Sigurðssonar og liðsmanna hans var fullnægt“ eins og segir í sögu Samvinnuhreyfingarinnar á Íslandi eftir Thorsten Odhe í þýðingu Jóns Sigurðssonar frá Ystafelli.

„Fyrsta tilraunin um vöruútvegun í félagsskap var gjörð í Húnavatnssýslu. Verslunarstaður var eigi löggiltur að Borðeyri fyrr en 1846 og máttu Húnvetningar sækja að Höfðakaupsstað eða Stykkishólm“

Kaupmennirnir þar vildu ekki sigla til Borðeyrar, en þeir réðu öllu um aðflutning og kom fyrsta skipið ekki fyrr að 2 árum liðnum en þá tók Pétur Eggerz yfir kaupfélagið.

„Árið 1869 stofnuðu Húnvetningar fyrstu verslunarsamtökin, sem nokkuð kvað að á landinu og fljótlega voru stofnaðar deildir allt frá Skagafirði til Borgarfjarðar.“

Faðir Blönduós er tvímælalaust Thomas Jarowsky Tomsen þótt svo að frumvarp til laga um verslunarstaðinn hafi komið frá Ásgeiri á Þingeyrum og Páli í Dæli.

Það voru ekki allir sáttir við þéttbýlismyndun við ós Blöndu eins og kom fram hjá sr Eiríki Kúld sem sagði að fjölgun verslunarstaða hefði í för með sér „aukna eyðslu á tíma og peningum í snattferðir til kaupa á tóbaki og brennivíni“.

Sumarið 1876 var nokkuð gott miðað við það sem síðar átti eftir að verða. 26. júní höfðu verið miklir hitar á Blönduósi 12 daga í röð og „hitinn opt farið uppí +30°R (37,5°C) í sólunni og +10-14°R (13-17°C) á nóttunni“ [Þjóðólfur 6. júlí 1876].

Sama dag og skip Thomsen siglir inn á Ósa Blöndu féll Custer hershöfðingi í bardaga við Indjána við Little Big Horn undir stjórn Sitting Bull og Crazy Horse.
Blönduós hafði fengið kaupstaðarréttindi 1. Janúar sama dag og Helene Scharfenberg Adenauer tók léttasótt í Köln og fæddi þriðja barn sitt og fyrsta forseta Sambandslýðveldisins.

Nú stóðu menn í sandfjörunni vestan við ósin og horfðu út Húnaflóa en fréttir höfðu borist að Thomsen skipsstjóri væri að sigla fari sínu inn flóann. Þrátt fyrir að „Kláðamálið“ væri ofarlega í hugum bænda þá var samt að sjá eftirvæntingu á hverju andliti.

Fyrsti skráði heimilismaðurinn 1876 var Sigvaldi Bennediktsson Blöndal.

Bernhard August Steincke hefði fyrstur fengið útmælda lóð vestan Blöndu (þar sem Pétursborg stendur nú) auk Thomsen. Ekkert varð þó úr að Akureyrarkaupmaðurinn nýtti sér lóðina og því var það Thomsen sem fyrstur kaupmanna settist að við ósa Blöndu.

Fram til 1876 höfðu Húnvetningar um 3 kosti að velja til kaupa á nauðþurftum, og þeir misgóðir. Vestan Blöndu var það verslunin á Borðeyri sem hlaut kaupstaðarréttindi 1846, en austan hennar var það Skagaströnd/Hólanes með kaupstaðarréttindi frá 1777 og svo Sauðárkrókur sem fékk kaupstaðaréttindi 1858. Fyrir þann tíma var það svo Grafarós/Hofsós.

Höfðakaupmenn á Ströndinni þóttu jafnan erfiðir í viðskiptum og jafnvel óheiðarlegir svo Húnvetningar sóttu frekar í Hofsós með viðskipti þótt um langan veg væri að fara en að skipta við kaupmanninn á „Horninu“.

„... Þetta er kölluð fríhöndlun. Það skiljum vér svo, að eftir henni hafi hvör einn fríheit að setja prís á sínar eigin vörur, en þau fríheit eru oss aldeilis betekin, þar sjálfir þeir útlendu fríhandlarar setja fastan taxta, bæði á sínar og vorar vörur, og við þann sama verðum vér, nauðugir viljugir að blífa, hvörsu blóðugur sem hann vera kann.“

„Þessi almenna bænda og hreppstjóra í Bólstaðarhlíðarhreppi umkvörtun yfir höndlaninni hér á Skagastrandarkaupsstað er því síður ýkjuð, að hér eru ótaldir margir óhægðir, sem orsakast af þessari mikið bágu og lélegu höndlan....“ skrifuðu þeir prestarnir sr Björn Jónsson á Bergsstað og sr Auðun Jónsson á Blöndudalshólum sínum „veleðla og mjög vel vísa“ sýslumanni Ísleifi Einarssyni í september 1797 í einu af 9 umkvörtunarbréfum Húnvetninga.

„Um 1876 lá ósinn hinsvegar fram með bakkanum að norðan. Var þá breið sandfjara í beinu framhaldi af bakkanum. Að sunnan var breiður sandur, og frá honum langt rif út í ósinn, sem uppi var um fjöru.“ Segir Pétur Sæmundsen í drögum að sögu Blönduós.

Hillebrandt fékk í fyrstu útmælda lóð á sjávarbakkanum skammt innan við Skúlahorn en þar voru þá 3 útmældar verslunarlóðir, auk hans voru það Grafaróskaupmenn og Höephnersverslun á Skagaströnd sem reistu þar söluskúr sem síðar var fluttur inn fyrir á og reistur vestan Pétursborgar fyrstu sölubúð Höephners. Þessi skúr ásamt skúr Thomsen eru því fyrstu byggingarnar sem reistar voru á Blönduósi

Fyrsta eiginlega húsið reisti hinsvegar Thomsen innan ár þar sem gamla Samkomuhúsið stendur nú en sneri í austur og vestur. Húsið brann svo aðfararnótt 21. desember 1914. Húsgrindin kom tilhöggvin frá Noregi og var í fyrstu bæði verslunar og íbúðarhús Thomsen.

Thomsen deyr svo í endaðan júní 1877 og tekur þá mágur hans Jóhann Möller við og kaupir eignir dánabúsins. Jóhann Möller var giftur Alvildu Thomsen en hinn kaupmaðurinn, Hillebrandt hafði verið giftur yngstu systur þeirra Lucindu sem lést af barnsförum í janúar 1877. Nánar verður sagt frá samskiptum fjölskyldunnar í næsta pistli.

Jóhann Möller reisir svo fyrsta eiginlega íbúðarhúsið á staðnum, þar sem Sæmundenhúsið/Kiljan eru nú. Húsið var byggt með norsku lagi og þótti mjög veglegt, það hús brann svo 1913. Þegar verið var að byggja hús Möllers komu mannabein upp úr grunninum. Sr Páll Sigurðsson á Hjaltastað ákvað að gera mönnum grikk og sendi um kvöldið vinnumann sinn niður að ós og kom hann þar að er verkamenn höfðu gert sér náttstað, hann gekk að glugganum og kvað þessa vísu digrum rómi:
„Auðri gýt jeg augnatópt,
augun eru ei nein.
Tennur skrölta og skrapa,
í skrokknum hringla bein.
Raustin há, rám og dimm,
rymur í hálsi mér.
Tungubleðillinn týndur,
fyrir tvöhundruð árum er.“

Höphnersverslun lét svo um vorið 1878 byggja stórt hús til verslunar og vörugeymslu (Pétursborg) og jafnframt að endurbyggja pakkhús af Hólanesi sem í dag nefnist Hillebrandtshús, þessi tvö hús standa enn og eru því elstu hús bæjarins.

Eins og vill verða í kaupstöðum þá bar fólk víða að og sinna þurfti því grunnþörfum ferðlanga. 1877 reisir Jóhannes Jasonarson vertshús þar sem gamla kaupfélagsútibúið var síðar, Jóhannes rak það til 1881 er hann flutti vestur um haf. Vertshúsið brann svo 1918.

Ári síðar reisir Sigurður snikkari Helgason „Ólafshús“ en hann lést 1879. 1889 eignast svo Ólafur Ólafsson húsið og er það enn í eigu afkomenda hans, þó mikið breytt, sem verða því að teljast elsta „klanið“ á Blönduósi.

Eins og áður hefur verið vikið að eru elstu uppistandandi húsin hér Pétursborg og Hillebrandtshús, en bæði voru upprunalega reist sem pakkhús.

Í Árbók fornleifafélagsins 1992 telur Hrefna Róbertsdóttir sagnfræðingur að Hillebrandtshúsið sé að stofni til sama húsið og fyrsta krambúð Félags lausakaupmanna á Skagaströnd, byggð árið 1733.

"Þá var það eina timburhús þeirra á verslunarstaðnum. Tuttugu árum síðar var því breytt í "kokkhús", þegar ný krambúð var reist. Það var ekki fyrr en kom fram um miðja 18. öld, að veturseta einokunarkaupmanna fór að tíðkast, og var hún ekki gerð að skyldu fyrr en 1777. Varla er því hægt að búast við að til séu eldri hús úr timbri á Íslandi en frá fyrri hluta 18. aldar."

Friðrik Hillebrandt kaupmaður var giftur Lucindu Thomsen (lést sumarið 1877 af barnsburði) systur Thomsen kaupmanns og Jóhann G Möller var giftur eldri systur hennar Alvildu.

Ekki var samkomulagið gott á milli þeirra mága og Thomsen ekki par sáttur við alla þá kaupmenn sem ætluðu að bítast um verslunina niður við Ósinn, en auk hans var þar komin Höpfhnersverslun og Hólanesverslun af Ströndinni.

Yfirsmiður við Hillebrandtshúsið var Sverrir Runólfsson steinsmiður þá hafði hann nýlokið við að hlaða Þingeyrarkirkju, síðar fékk hann útmælda lóð á „Sverrishorni“ (Einarsnesi). Ekki entist honum þó ævin til að reisa sér hús þar. Héðan sigldi hann áleiðis til Borðeyrar með hund sinn, sem hann kallaði Magnús berfætta, en ekkert spurðist til þeirra eftir það. Sagt er, að menn hafi tekið til þess, hvað hundurinn var tregur að fara í bátinn.

Fyrstu ár hins unga kaupstaðar einkenndust af stórhug og framtíðardraumum. Ekki var þó veðráttan þeim hliðholl, 1878 gerði hvað eftir annað hafþök af ís og fór hann ekki fyrr en í júní. Ekki tók betra við á næsta ári en þá voru frosthörkur miklar í byrjun árs, Eyjafjörð lagði út undir Hrísey og gengið var á ís í Málmey í Skagafirði. Eldgos í Dyngjufjöllum og og almennt harðræði gekk nærri þjóðinni og í kaupstöðum var allt fullt af „Vesturheimsku“ fólki, sem kúrði hvar sem hægt var að koma því við, „Börn og gamalmenni, konur og ónytjungar liggja í hrönnum á götum og krám, horfandi vonaraugum eftir hinu langþráða skipi sem átti að flytja það vestur um haf“.

Í ársbyrjun 1880 virtist ætla að bregða til betri tíða, einstakt blíðskaparveður og vetrar varð vart við, hagar grónir um sumarmál. Þetta ár var tekið fyrsta manntalið á Blönduósi og voru skráðir íbúar samtal 107, 66 karlar og 41 kona. Nokkrir af máttarsólpum kaupsstaðarins voru fallnir frá, svo sem Thomsen og systir hans Lucinda kona Hillebrandts eins og áður var getið.

Ný íbúðarhús voru risin, Guðrún Jónsdóttir í „Ólafshúsi eins og það nefndist síðar“ var ný orðin ekkja og lét hún reisa sér hús handan „götunnar“ þar sem Jón Sumarliðason bjó síðar. Annar framkvæmdamaður Jón Jónsson Skagfjörð reisti sér hús 1879 sem nefndist Skagfjörðshús/Solveigarhús og stóð nánast þar sem Bjarg er núna sem reist var 1911, en aðeins ofar.

„Hillebrandt var maður hár vexti en grannur, lotinn nokkuð í herðurm, útlimalangur og handstór og hrikalegur allur. Skolhærður og bjart skeggjaður, stórskorinn í andliti, langleitur og grannholda, hvasseygur og harðlegur á brún, drembilegur á svip og ómjúkur í framkomu. Snöggur og harðmæltur og talaði í skipunartón. Hann bar sig hermannlega og gekk einatt í einkennisbúningi með korða við hlið eða sliðrahníf í belti“

„Hann var ekki óliðlegur í verzlun, en oft var það að drykkfeldni hans, hroki og hrottaskapur spilltu fyrir honum. Hann var fljótt uppi, ef honum var mælt í móti eða sýnd andstaða. Stóð þá ekki á hótunum og var fljótur að knefa hnífa sína til frekari áherzlu. En þrátt fyrir dramb og hrottaskap, hafði Hillebrandt það til að vera góðsamur og greiðvikinn og aldrei var hann sinkur á fé. Íslensku skildi hann, en talaði ekki nema dönsku.“

„Hillebrandt þótti einráður og uppivöðslumikill á yngri árum og sendi faðir hans hann til Íslands til að koma honum úr sukkinu í Höfn um 1760 til Skagastrandar þar sem hann átti verslun, ásamt yngri bróður hans Konráði. Það orð fór af Hillebrandt að hann væri kvenhollur maður á yngri árum. Honum var dreift við kvennafar í Kaupmannahöfn, en hver hæfa sem í því hefur verið þar, kvað lítt að að því hér. Eftir lát konu sinnar 1876, sem hann tregaði mjög og var ekki mönnum sinnandi og tók að drekka á ný en hann hafði alveg látið það vera meðan á sambandi þeirra stóð“

Seinna giftist hann aldraðri ekkju, Þórdísi Ebenezerdóttur á Vindhæli

„Fannkoma og nístingskuldi um hásumar“
„Fjárfellir og harðindi valda slíkum bjargræðisvandræðum, að hallæri ríkir um land allt“
„Tíu sinnum alsnjóa um há sumar“
„27 daga hríð“
„Gríðarlegur skepnufellir“
„Fjöldi bænda allslaus“

Þannig hljóðuðu fyrirsagnir blaða árið 1882. Það þarf því engan að undra að fjörkippur hafi aftur orðið í vesturferðum landans.

Fyrsti Blönduósingurinn sem fluttist vestur var Ingibjörg Sigfúsdóttir (1818-1890) sem þá (1883) var nýorðin ekkja eftir Guðmund Hermannsson í Finnstungu, ásamt 3 börnum þeirra, en þau fóru vestur frá Blönduósi og settust að í Nýja Íslandi. Með sama skipi fór Jón Ágústsson Blöndal frá Flögu, sem 2 árum síðar tekur þátt í bardögum stjórnarsinna við uppreisnarmenn kynblendinga í Manitoba ásamt öðrum íslendingum, einnig fór með skipinu Friðrika Anna Hansen frá Höfðahólum. Nafn skipsins er ekki skráð og er því líklegra að þau hafi farið með kaupskipi til Skotlands eða Danmerkur og þaðan vestur.

Þetta sama ár fór Jón Gíslason veitingamaður og barnakennari á Blönduósi ásamt konu sinni og nýfæddum syni. Þau fóru með gufuskipinu Craik(g)forth frá Akureyri til Quebec. Vestanhafs tók fjölskyldan upp ættarnafnið Gillies, Jóhannes bróðir hans hafði flutt vestur 1876.

SS Craigforth hafði áður verið í Austur Indía ferðum og smíðað fyrir „Cargo“ flutninga en ekki sem farþegaskip og hefur því vantað mikið uppá að aðbúnaður farþega hafi verið þægilegur heldur hefur lestin verið afþiljuð. Skipið var 862 brl að stærð byggt 1869.

Fyrstu Húnvetningarnir flytjast vestur 1873, en frá 1877 verður hlé á vesturferðum héðan en hefjast svo aftur 1883 en það ár fluttu 177 vestur um haf, sprengja verður svo 1887 þegar 356 íbúar sýslunnar taka sig upp og leita nýrra slóða.

Samtals fluttu 1361 Húnvetningar vestur og þar af 39 frá Blönduósi.

Vesturferðir íslendinga voru að mörguleiti frábrugðnar vesturferðum annarra þjóða. Á þessum árum dundi yfir hvert hallærisárið á eftir öðru, með hörðum og löngum vetrum og heyleysissumrum, einnig spilaði inní vistabönd og skortur á borgum. Ísland var á þessum árum bændasamfélag og stærstu þéttbýlisstaðirnir töldu ekki nema örfá hundruð. Í Vesturheimi skorti vinnuafl og þar stóð ódýrt landrými innflytjendum til boða.

Vesturferðir tóku drjúgan toll af vinnufæru fólki. Margt af þeim sem fóru héðan stóðu sig vel í framandi umhverfi. Íslendingurinn í sálinni var þó aldrei langt undan og þjóðernisfélög stofnuð og tungunni viðhaldið svo lengi sem hægt var.

Talið er að 15 fellisár hafi gengið yfir landið á 19. öld. En það voru ekki aðeins veðurharðindi sem herjuðu á íslenskabændur heldur einnig allskonar fjárpestir. Talið er að 45% fjárstofns Húnvetninga hafi fallið eða verið skorinn niður í seinni fjákláðafaraldrinum. Allskyns pestir gengu yfir og hefur þar líklega spilað inní heyleysis sumur og harðinda vetur.

1884 eru „Horfellislögin“ samþykkt á Alþingi, lög um ásetning og fénaðarhirðingu en þar til höfðu bændur oft teflt djarft um ásetning sem gat brugðist til beggja vona enda aðstæður til heyöflunnar víða næsta erfiðar og því teflt á tæpasta vaðið. Gömul landsvenja að treysta næsta mikið á útiganginn, enda voru þá landgæðin, beitin, höfuðkostir margra býla. Þó höfðu Svínvetningar 10 árum fyrr komið á eftirliti um ásetning.

Versti harðindakafli aldarinnar voru árin 1881-1887.
Verslunarárferði var einnig hið versta þessi ár.
Það voru ekki bara skepnur sem féllu í pestum, mislingafaraldur sem gekk hér 1882 felldi 208 Húnvetninga og alls um 1580 manns á landinu öllu en það er samanlagt fleiri en létust samtals árin 1884-1885.

1885 komu bændur víða að af landinu auk 32 kjörinna fulltrúa til að ræða stjórnarskrármálið. Á fundinum voru samþykktar 6 breytingar á stjórnarskránni ma um að Jarl verði settur yfir landið og íslendingar eignist sinn eigin verslunarfána. Tillögunar eru sendar konungi til staðfestingar en hans hátign synjaði fyrir. Líklega hefur ráðamönnum þá fundist það mál mest aðkallandi á tímum skepnufellis og uppflosnunar heimila.

1887 er bjargleysi og vaxandi örbyrgð af völdum skepnufalls farið að að segja til sín. „Í marsmánuði eru spurnir af því að heimili á Laxárdal eru að flosna upp. Í vor hefur borið á vergangsfólki, venju fremur í Húnavatnssýslu og víðar. Víða norðanlands mun fátækt fólk hafa lítið annað en horkjötið af skepnunum, sem voru að horfalla.

Þegar flest virðist ganga gegn Íslendingum kemur þó sjávarfangið til bjargar. Reglubundnar hvalveiðar hefjast hér en almennar fiskveiðar eru heldur stopular þó met aflabrögð eru við suðurströndina.

Á þessum árum hefst umræða um auknar samgöngubætur á landi og þrátt fyrir mikla andstöðu er ákveðið að brúa helstu stórfljót landsins og er fyrsta brúin smíðuð 1891 yfir Ölfusá og ekki líður á löngu að Blanda er einnig brúuð eins og getið verður um í næsta pistli.

Fyrsti læknir sem sat á Blönduósi var Sigurður Pálsson (1869-1910) en hann var skipaður 12. júní 1897 sem héraðslæknir í 15. aukahéraðslæknisembættinu og bjó í húsi sem Jóhann Möller kaupmaður hafði reist árið áður og nefnist nú Friðfinnshús kennt við Friðfinn Jónsson.

Þetta nýja Héraðslæknis embætti náði yfir Torfalækjar-, Svínavatns-, Bólstaðarhlíðar-, Engihlíðar- og Vindhælishrepp (sem náði þá út á Skaga) og var það svo til 1906 þegar gerð var nýbreyting á umdæminu.

Í Friðfinnshúsi bjó áður Jón Árnason Egilson (1865-1931) sem var bókari hjá Möller síðar kaupmaður í Reykjavík.

Þegar Sigurður Pálsson flyst sem héraðslæknir á Sauðárkrók er skipaður nýr héraðslæknir Björn Gunnlaugsson Blöndal (1865-1927), faðir Gunnlaugs Blöndal (1893-1962) listmálara (eitt þekktasta málverk hans er líklega af þjóðfundinum 1851), Björn er síðan skipaður héraðslæknir á Hvammstangs og er þá skipaður nýr héraðslæknir, Júlíus Halldórsson (1850-1924) og býr hann þar, þar til nýja Læknishúsið er er reist 1902.

Anna Þorsteinsdóttir (1860-1944) er svo fyrsta ljósmóðirin sem búsett var á Blönduósi en hún og maður hennar Hjálmar Egilsson fluttu á Blönduós 1900 og bjuggu fyrst í bæ þeim sem stóð þar sem hann reisti síðar fyrsta steinhúsið á Blönduósi (Jónasarhús) og stendur það enn og nefndist þá Hjálmarshús.

Blönduós er bæjarfélag á Norðvesturlandi, við ósa Blöndu, eins og nafnið bendir til. Byggðin á Blönduósi stendur í kvos undir bröttum marbökkum, báðum megin Blöndu, og eru bakkarnir víðast um 40 m háir. Bærinn er byggður í landi jarðanna Hjaltabakka og Hnjúka, vestan ár (eða sunnan ár, eins og heimamenn segja) og Ennis austan (norðan) ár. Þjóðvegur 1 liggur í gegnum Blönduós.
Bærinn var upphaflega í tveimur sveitarfélögum, byggðin sunnan ár tilheyrði Torfalækjarhreppi en norðan ár Engihlíðarhreppi, en árið 1914 var Torfalækjarhreppi skipt og byggðin sunnan ár varð að sérstökum hreppi, Blönduóshreppi. Þann 1. febrúar 1936 var byggðin norðan ár svo sameinuð afganginum af kauptúninu. Kaupstaðarréttindi fékk hann 4. júlí 1988 og kallaðist þá Blönduósbær og hélst það nafn áfram við sameiningu við Engihlíðarhrepp 9. júní 2002. Nafnið breyttist í Húnabyggð við sameiningu við Húnavatnshrepp 2022.

Með lögum nr. 21/1875 var svo löggilt verslunarhöfn við ós Blöndu (Guðrún Jónsdóttir, 1996, bls. 9), og strax þá um sumarið hófst verslun á staðnum um borð í „Hana“, skipi Thomasar Jedrovskys Thomsen (Th. Thomsen) sem flutt hafði verslunarvöru ýmiss konar frá Bergen í Noregi (Kristján Sveinsson, 2009, bls. 304). Verslunin um borð mun þó hafa fengið nokkuð skjótan endi þar sem vist á skipsfjöl hentaði viðskiptavinum Thomsens illa og segir Kristján (Kristján Sveinsson, 2009, bls. 306) að „kaupgleði hafi vikið fyrir sjósótt þegar áleitnar öldur Húnaflóans vögguðu Hana í norðankælunni“.

Thomsen kaupmaður flutti sig í framhaldinu á land og reisti þar skúr til þess að stunda viðskipti sín.

Þótt hafnleysið hafi löngum verið Blönduósbúum til baga, þá eru víða skráðar heimildir, er greina frá komu kaupskipa í Blönduós. I Vatnsdæla sögu segir frá því er Eyvindur sörkvir fékk léðan Stíganda, skip Ingimundar gamla. „Þeir kómu út annat sumar í Blönduárósi." Farmenn, sem komu skipum sínum í ósinn, urðu að athuga hann, áður en þeir héldu skipi sínu þar inn, því óhemjan Blanda breytti ósnum í hvert sinn, er hún ruddi sig. Enn eru hafnarmál vandamál staðarins. Þó er nú alllöng bryggja utan við ána, undir Skúlahorni. Hún var síðast lengd sumurin 1968 og 1969. Þangað koma minni vöruskip og geta athafnað sig í öllu sæmilegu veðri.

Blönduós er bæjarfélag á Norðvesturlandi, við ósa Blöndu, eins og nafnið bendir til. Byggðin á Blönduósi stendur í kvos undir bröttum marbökkum, báðum megin Blöndu, og eru bakkarnir víðast um 40 m háir. Bærinn er byggður í landi jarðanna Hjaltabakka og Hnjúka, vestan ár (eða sunnan ár, eins og heimamenn segja) og Ennis austan (norðan) ár. Þjóðvegur 1 liggur í gegnum Blönduós.
Bærinn var upphaflega í tveimur sveitarfélögum, byggðin sunnan ár tilheyrði Torfalækjarhreppi en norðan ár Engihlíðarhreppi, en árið 1914 var Torfalækjarhreppi skipt og byggðin sunnan ár varð að sérstökum hreppi, Blönduóshreppi. Þann 1. febrúar 1936 var byggðin norðan ár svo sameinuð afganginum af kauptúninu. Kaupstaðarréttindi fékk hann 4. júlí 1988 og kallaðist þá Blönduósbær og hélst það nafn áfram við sameiningu við Engihlíðarhrepp 9. júní 2002.

Hjaltabakki var í upphafi sóknarkirkja nýja þorpsins og prestur þar Páll Sigurðsson (1839-1887) til 1880 síðar prestur í Gaulverjabæ í Flóa. 1881 var prestakallið sameinað Þingeyrarklaustursprestakalli og Þorvaldur Ásgeirsson (1836-1887) flutti þá á Þingeyrar, en hann hafði áður verið prestur í Hofteigi á Jökuldal, Þorvaldur er ættfaðir fjölda núverandi og brottfluttra Blönduósinga.

Kirkjan var reist að mestu haustið 1894 og vígð 13. janúar 1895. Kirkjan hafði áður staðið á Hjaltabakka sem var prestssetur frá fornu fari. En um þessar mundir bjó um þriðjungur sóknarbarnanna á Blöndósi og þar fjölgaði íbúum jafnt þétt. Því var talið eðlilegt að færa kirkjuna þangað.

Um þetta leyti var prestur í sókninni séra Bjarni Pálsson og sat hann í Steinnesi. Hann varð síðan fyrstur presta til að þjóna í Blönduóskirkju, allt til ársins 1922.

Framkvæmdir við kirkjusmíðina hófust sumarið 1894 með því að grafið var niður á fasta möl og hlaðinn grundvöllur undir húsið. Kaupmennirnir á Blönduósi, þeir Pétur Sæmundsen og Jóhann Möller, sáu um aðdrætti efnis til kirkjusmíðinnar að mestu.

Þá mætti á staðinn Þorsteinn Sigurðsson (1859) frá Sauðárkróki með sína menn og tók til við smíðina. Þorsteinn var Skagfirðingur í ættir fram, nam smíðar í Kaupmannahöfn og bjó á Sauðárkróki um aldarfjórðungs skeið. Smíðin við bol kirkjunnar hófst á laugardegi, þann 8. september 1894. Var unnið alla daga nema sunnudaga enda tíðin góð. Unnið var alveg fram á aðfangadag jóla. Af vinnuskýrslum smiðanna má ráða að til að koma húsinu upp hafi farið tæplega 500 vinnudagar. Er þá ekki reiknað með járnsmíðavinnu, málningu og grunnmúrshleðslu.
Byggingin var að mestu leyti sniðin eftir Sauðárkrókskirkju, sem Þorsteinn hafði smíðað á sínum tíma, og Undirfellskirkju sem reist var árið áður en hún brann 1913. Kaupmennirnir á Blönduósi gáfu ofna í kirkjuna og varð Blönduóskirkja þar með fyrsta kirkjan í Húnaþingi sem var búin ofni.

Kirkjugarðurinn á Hjaltabakka var notaður til aldamóta en þá var komið upp nýjum garði á Blönduósi. Hann var tilbúinn haustið 1900 og vígður þann 30. nóvember í viðurvist fjölda sóknarbúa.

Af munum, sem tilheyrðu kirkjunni, má nefna fornan kaleik og patínu af silfri og kirkjuklukku frá árinu 1833. Ljósakrónan var fengin úr Dómkirkjunni í Reykjavík árið 1910. Þá er að nefna altaristöflu, með mynd af Emmausgöngunni, eftir Jóhannes Kjarval listmálara og skírnarfont með silfurskál útskorinn af Ríkharði Jónssyni myndskera árið 1941.

Aðeins þrír prestar þjónuðu í gömlu Blönduóskirkju frá upphafi. Það eru séra Bjarni Pálsson 1887-1922 eins og áður er nefnt, séra Þorsteinn B. Gíslason 1922 til 1968 og séra Árni Sigurðsson 1968 til 1997.

Kirkjan var friðuð 1990, en hefur nú verið afhelguð og gefin Sveini M Sveinssyni og Atla Arasyni. „Kirkjuna má nýta til verkefna, sem hæfa fyrrverandi guðshúsi.“

Nýja kirkjan var vígð 1. maí 1993. Dr. Maggi Jónsson teiknaði og hannaði hana og sótti hugmyndir að útlitinu í fjöllin og landslagið í umhverfinu. Kirkjan tekur 250 manns í sæti. Byggingarframkvæmdir hófust 1982. Í kjallaranum er aðstaða fyrir safnaðarstarf. Munir gömlu kirkjunnar prýða hina nýju, s.s. altaristaflan (Emmausgangan eftir Jóhannes Kjarval) og skírnarfonturinn (Ríkharður Jónsson skar út; gjöf frá Guðbrandi Ísberg, fyrrum sýslum. til minningar um konu hans). Orgelið var vígt um leið og kirkjan (4 radda; Marcusen og søn D.)

Nýja kirkjan var vígð 1. maí 1993. Dr. Maggi Jónsson teiknaði og hannaði hana og sótti hugmyndir að útlitinu í fjöllin og landslagið í umhverfinu. Kirkjan tekur 250 manns í sæti. Byggingarframkvæmdir hófust 1982. Í kjallaranum er aðstaða fyrir safnaðarstarf.

Munir gömlu kirkjunnar prýða hina nýju, s.s. altaristaflan (Emmausgangan eftir Jóhannes Kjarval) og skírnarfonturinn (Ríkharður Jónsson skar út; gjöf frá Guðbrandi Ísberg, fyrrum sýslum. til minningar um konu hans). Orgelið var vígt um leið og kirkjan (4 radda; Marcusen og søn D.)

Kirkjugarðinum var valinn staður ofan brekkunnar sem gamla kirkjan stendur undir. Fyrst í stað var hann einungis girtur af með vírneti á tréstólpum en þá þegar var gert ráð fyrir steingirðingu. Garðurinn var um 24 metrar á hvorn veg og tilbúinn til notkunar haustið 1900, fyrst var jarðað í honum 22. nóvember það ár. Garðurinn hefur verið stækkaður nokkrum sinnum í tímans rás og er nú girðing úr steinsteypu umhverfis hann með skrautflúri mótuðu í vegginn. Við sáluhliðið er steyptur rammi eða gluggi þar sem í hangir lítil klukka. Er sú klukka fengin frá Þjóðminjasafni Íslands árið 1939 í stað fornrar klukku, sem fyrr hékk í sáluhliði garðsins en kom þá til safnsins. Vafalítið er hún fengin notuð frá kirkju, en ekki verður séð hvaðan.

Bóas Magnússon Fæddur 11. apríl 1908 Dáinn 17. desember 1991. Í dag er til grafar borinn frá Blönduóskirkju Bóas Magnússon. Hann fæddist 11. apríl 1908 á Kleifum í Kaldbaksvík í Strandasýslu. Foreldrar hans voru hjónin Magnús Andrésson f. 23. september 1874 - 29. janúar 1918 Var á Kleifum, Kaldrananessókn, Strand. 1880. Bóndi og sjómaður á Kleifum í Kaldbaksvík. og Efemía Bóasdóttir f. 9. apríl 1875 - 2. janúar 1957 Var á Gjögri, Árnessókn, Strand. 1880. Húsfreyja í Kleifum. Var í Austurhlíð, Holtastaðasókn, A-Hún. 1930.
Þegar hann var á tíunda aldursári missti hann föður sinn. Leystist þá fjölskyldan upp og var Bóas sendur að Kálfárdal í Húnavatnssýslu. Næstu árin var hann á ýmsum stöðum í Húnavatns- og Skagafjarðarsýslum. Það var svo upp úr 1920 að hann kom sem kaupamaður að Bólstaðarhlíð og var þar síðan af og til næstu fjóra áratugina. Útför hans fór fram frá Blönduósskirkju 28. desember.

Vinnumaður á Stóra-Ósi, Melstaðarsókn, V-Hún. 1930. Bóndi og hreppstjóri á Syðra-Ósi. Síðast bús. í Ytri-Torfustaðahreppi.

Böðvar Guðmundsson 22. febrúar 1932 Bankamaður Reykjavík

Böðvar Hauksson viðskiptafræðingur - Minning Fæddur 11. október 1946 Dáinn 19. apríl 1987 Böðvar Hauksson hóf störf í hagdeild Landsbankans í ársbyrjun. Böðvar fæddist 11. október 1946.

Böðvar Pétur Indriðason 21. júní 1929 - 10. janúar 1982 Var á Gilá, Undirfellssókn, A-Hún. 1930. Verkamaður í Reykjavík.

Böðvar Jónsson 27. júní 1879 - 6. febrúar 1954 Var í Reykjavík 1910. Húsvörður í Reykjavík 1945. Pípugerðarmaður í Reykjavík.

Böðvar Jónsson fæddist 1. júlí 1925 á Gautlöndum í Mývatnssveit. Hann lést á Heilbrigðisstofnun Þingeyinga, Húsavík þann 14. nóvember 2009.
Böðvar Jónsson 1. júlí 1925 - 14. nóv. 2009. Var á Gautlöndum, Skútustaðasókn, S-Þing. 1930. Bóndi á Gautlöndum í Skútustaðahreppi. Leiðtogi í félags- og menningarlífi Mývatnssveitar og gegndi fjölmörgum trúnaðarstörfum. Hlaut riddarakross hinnar íslensku fálkaorðu fyrir landgræðslustörf.
Útför fór fram frá Skútustaðakirkju, Mývatnssveit, sunnudaginn 22. nóvember kl. 14.

Böðvar Jónsson Bjarkan 12. nóvember 1879 - 13. nóvember 1938 Húsbóndi í Reykjavík 1910. Málafærslumaður á Akureyri 1930. Yfirdómslögmaður á Akureyri.

Böðvar Magnússon 25. desember 1877 - 18. október 1966 Bóndi og hreppstjóri á Laugarvatni í Laugardalshr., Árn. Bóndi á Laugarvatni 1930. Síðast bús. í Laugardalshreppi.

Böðvar Ólafsson 10. september 1852 - 22. nóvember 1914 Gullsmiður, fór til Vesturheims 1888 frá Vopnafirði, Vopnafjarðarhreppi, N-Múl. Póstmeistar í Township 1890, Sjálfseignarbóndi í Þingvallanýlendu 1892.

Böðvar Örn Sigurjónsson 27. apríl 1954 heimilislæknir Blönduósi 1993, formaður Leikfélagsins 1994. Formaður Norrænafélagsins 1993. Annar eigandi að Salastöðinni, einkarekinni heilsugæslustöð.

Böðvar Pétursson, verslunarmaður, Skeiðarvogi 99, Reykjavík, fæddist á Blönduósi 25. desember 1922.
Hann lést á Grensásdeild Sjúkrahúss Reykjavíkur 21. febrúar síðastliðinn, 76 ára að aldri.
Útför Böðvars fer fram frá Fossvogskirkju í dag og hefst athöfnin klukkan 13.30.

Böðvar Steinþórsson 20. febrúar 1922 - 6. janúar 1975 Bryti. Var á Akureyri 1930. Matsveinn í Reykjavík 1945. Síðast bús. í Reykjavík. Ókvæntur barnlaus.

Böðvar Sveinsson 8. febrúar 1971 Mosfellsbæ, áhugaleikari með leikflokknum KEX í Noregi

Böðvar Pétur Þorláksson 10. ágúst 1857 - 3. mars 1929 Var í Undirfelli, Undirfellssókn, Hún. 1870. Húsbóndi á Hofi, Undirfellssókn, Hún. 1890. Sýsluskrifari og póstafgreiðslumaður á Blönduósi.

Böðvarsholt (th) 16 hundruð að dýrleika 1850. Jörðin var eign Helgafellsklausturs gegn próventu en seldi hana strax aftur en hélt reka. Bréfahirðingar voru þar og jafnframt gististaður
Nýbýli úr jörðinni er Hlíðarholt.

Böðvarsholtshyrna 571 mys. Milli Lýsu- og Böðvarsholtshyrna er Bláfeldarskarð, öðru nafni Arnarskarð, með góðu graslendi. Milli Böðvarsholtshyrnu og Mælisfells liggur lítilfjörlegur dalur með bezta haglendi. Hann kallast Bjarnarfossdalur

Böðvarshús 1927 - Bjarnahús 1898 útmæld lóð 6.10.1899. Pósthús um 1930. Nefnist gamla pósthús 1940. Böðvar fær lóðarsamning 11.7.1903 sem umkringir fyrri lóð samtals 1452 ferálnir. Lóðin reyndist stærri en við fyrstu mælingu og var því viðbót sett inn í samning, nýting nær allt suður að skurði og pakkhúsi Þorsteins kaupmanns sem stendur norðast á lóð hans með sömu réttindum og tekin eru fram í nefndri útmælingagjörð.

Bogey Ragnheiður Jónsdóttir 8. ágúst 1942. Var á Stóru-Giljá í Torfalækjahr., A-Hún. 1957. Sjúkraliði

Bogi Brynjólfsson 22. júlí 1883 - 18. ágúst 1965. Sýslumaður í Árnessýslu og Húnavatnssýslu. Síðar lögmaður í Reykjavík. Var í Reykjavík 1910. Sýslumaður á Blönduósi 1920 og 1932.

Bogi Daníelsson 3. ágúst 1881 - 10. september 1943 Veitingamaður og húsasmíðameistari á Akureyri. Smiður á Akureyri, Eyj. 1901. Trésmiður á Akureyri 1930.

Bogi Karlsson 10. ágúst 1949 úrsmiður á Selfossi

Bogi Lárentíus Martinius Smith 14. september 1838 - 4. maí 1886 Var í Smiths höndlunarhúsi, Útskálasókn, Gull. 1845. Bóndi í Arnarbæli á Fellsströnd, Dal. frá 1873 til æviloka. Drukknaði.

Bogi Sigurðsson 8. mars 1858 - 23. júní 1930 Verslunarþjónn á Skagaströnd, Spákonufellssókn, Hún. 1880. Húsbóndi í Verslunarhúsinu í Búðardal, Hjarðarholtssókn, Dal. 1901. Kaupmaður og símstjóri í Búðardal. „Mikilhæfur maður og einkar vel að sér í þjóðlegum fræðum.“ Segir í Eylendu. Verslunarþjónn Blönduósi 1880.

Bogi Sigurðsson 12. mars 1941 frá Akranesi. Vélvirkjameistari

Bogi Theódór Björnsson 3. september 1903 - 29. janúar 1968 Útgerðarmaður Þórshamri í Skagastrandarkaupstað 1930. Formaður, smiður og síðar verkstjóri á Akranesi. Síðast bús. á Akranesi.

Bogi Theódór Ellertsson 13. apríl 1968 Blönduósi;

Bogi Ingiberg Þorsteinsson fæddist 2. ágúst 1918 í Ljárskógaseli í Hjarðarholtssókn. Hann lést að morgni 17. desember 1998 á Landspítalanum.
Útför Boga fór fram frá Ytri- Njarðvíkurkirkju í dag 29. des. 1998 og hófst athöfnin klukkan 14. jarðsett verður í Innri-Njarðvíkurkirkjureit.

Framan af var bókasafnið á heimili bókavarðar Ragnars Jónssonar. 1974 var reist bygging sem nefndist bókhlaðan og var Bókasafnið þar frá 1974 til aldamóta að það slutti yfir götuna þar sem það er nú ásamt Héraðsskjalasafni A-Hún.

Rétt við brúna innan Blöndu er stór steinsteypubygging, byggð á árunum 1971—75 og er enn ekki að fullu lokið. Þetta er bókhlaðan. Þar er héraðsbókasafnið til húsa og einnig sýsluskjalasafnið. Á 1. hæð eru sýsluskrifstofurnar, fluttu þangað 1. júlí 1975, eftir að hafa verið lengi í sýslumannsbústöðunum inni á brekku (nú Brekkubyggð). Sýslumaður er Jón Ísberg. Í kjallara bókhlöðunnar er lögreglustöðin, ásamt þremur fangaklefum. Tekin í notkun í sept. 1974.

Í dag er Sýsluskrifstofan einni hæð ofar þar sem bókasafnið var og bæjarskrifstofurnar á fyrstu hæð

Bolanöf er klettur mikill niður undan Blöndubakka. Bolabás utar. Þar eru fjöldi sjókletta og skerja. Selur kæpir þar.
Bryggjunni var valinn staður spölkorn norðan óssins undir brattri brekku, Mógilsbrekku,

Bollastaðir er fremstibær í Blöndudal að austan gengt Eiðsstöðum. Bærinn stendur hátt við hálsbrúnina með útsýn norður Blöndudal. Í suðri eru Borgirnar norðan Rugludals, en Þrælsfell út og upp í hálsi. Blanda freyðir við túnfótinn í djúpu gljúfragili. Eldra túnið er mjög brattlent, en nýræktir eru á framræstum mýrum sunnan þess, meðfram ruddum vegi sem liggur til heiðar. Ræktunarskilyrði er góð og kostaland til beitar ásamt víðáttu. Íbúðarhús byggt 1955, vikursteypa 440 m3, Fjós fyrir 5 gripi. Fjárhús yfir 420 fjár, hesthús yfir 15 hross. Hlöður 1180 m3. Verkfærageymsla 323 m3. Tún 27 ha. Veiðiréttur í Blöndu.

Foreldrar hans; Ólafur Gísli Ólafsson 23. janúar 1907 - 10. desember 1978 Vinnumaður í Hvammi, Brjánslækjarsókn, V-Barð. 1930. Verkstjóri. Síðast bús. í Patrekshreppi og Ólafía Þorgrímsdóttir 6. febrúar 1915 - 10. júní 2003. Var í Miðhlíð II, Hagasókn, V-Barð. 1930. Síðast bús. á Patreksfirði..

Skógarvarðarhúsið í Friedrichsruh í Sachsenwald
Kaffihús/veitingahús og hótel, 5 stjörnu lúxushótel skammt frá Hamborg [klukkutíma akstur frá flugvellinum]

Einu sinni rómantískt veiðihús - í dag sælkeravígi og eitt besta þýska heilsuhótelið. Lúxuseignin, fallega staðsett í hinu friðsæla Hohenloher landi og umkringd vel hirtu 44.000 m² garði, er einn fallegasti felustaður Þýskalands. Á hótelinu er val um alls 66 glæsilega innréttuð herbergi og svíta í hinu sögulega veiðihúsi, aðalbyggingunni, heilsulindarhúsinu, hliðhúsinu eða garðhúsinu.

Sem sagt, við erum mjög stolt af þessu: Sælkeraveitingastaðurinn okkar Le Cerf með kokknum okkar Boris Rommel hefur hlotið 2 stjörnur í Michelin Guide í fimmta skiptið í röð og Wald & Schlosshotel Friedrichsruhe hefur verið í hinum virta Relax Guide 2022 í 12. Sinn.
Í júní 2017 hlaut það einnig hin eftirsóttu evrópsku heilsu- og heilsulindarverðlaun sem „besti áfangastaður í Þýskalandi“ eða „2. sæti í Evrópu“. Á „World Luxury Spa Awards 2019“ fékk dvalarstaðurinn verðlaun í tveimur flokkum: „Best Luxury Resort Spa“ í Þýskalandi og „Best Luxury Spa Retreat“ í Þýskalandi. Hið virta ferðatímarit GEO SAISON skráir Wald & Schlosshotel Friedrichsruhe í „100 fallegustu hótelin í Evrópu 2018“ í flokknum „Vellíðan“.

Bólstaðarhlíð I.
Kirkjustaður og löngum stórbýli í Ævarsskarði hinu forna. Bærinn er byggður á sléttri grund norðan við kirkjuna með útsýn vestur skarðið allt til Svínadalsfjalls. Hlíðarfjall rís upp frá túninu með stílhreinum hnjúkum. Túnið er ræktað af valllendisgrundum og er harðlent. Í Hlíðarfjalli grær snemma ef vel vorar og landrými er til fjalls. Bólstaðarhlíðareigninni tilheyra gömul eyðibýli á Laxárdal og Skörðum. Eigandi og ábúandi stundar kennslu og símavörslu, en lánar nytjar af jörðinni.
Íbúðarhús byggt 1950, steinsteypt 355 m3. Tvíbýlishús með Bólstaðarhlíð III sem er í eyði. Tún 7 ha. Veiðiréttur í Svartá og Hlíðará.

Bólstaðarhlíð II.
Nýbýli stofnað 1954. Bærinn er við gamla þjóðveginn, nokkru ofar en Bólstaðarhlíð I. Ábúandi jarðarinnar og eigandi að hálfu fær lánaðar nytjar af hinum Bólstaðarhlíðarbýlunum, þar sem ekki er áhöfn. Bak Hlíðarfjalls er eyðibýlið Skyttudalur á Laxárdal fremri og fylgir það eigninni. Einnig er svokallaður Hlíðarpartur í Svartárdal, milli Botnastaða og Gils. Þar er nokkurt tún.
Íbúðarhús byggt 1954 steinsteypt 312 m3. Fjós yfir 12 gripi. Fjárhús yfir 150 fjár. Hlöður 400 n3. Tún 12 ha. Veiðiréttur í Svartá og Hlíðará.

Bólstaðarhlíð III.
Skipt út úr Bólstaðarhlíðareigninni, jafnt að dýrleika og Bólstaðarhlíð I. Landi utan túns óskipt. Þar hefur ekki verið búið frá 1967, en nytjar lánaðar, Helmingur Hlíðarpartsins fylgir Bólstaðarhlíð III.
Íbúðarhús byggt 1950 355 m3 [Tvíbýlishús með Bólstaðarhlíð I] Fjós fyrir 22 gripi. Fjárhús fyrir 170 fjár. Hlöður 475 m3. Tún 10 ha. Veiðiréttur á Svartá og Hlíðará.

Hreppnum tilheyrir allur Svartárdalur, Blöndudalur austan ár, framhluti Langadals og Laxárdals fremri og hluti hinna svonefndu Skarða sunnan Laxárdals.

Vestan Blöndu er Svínavatnshreppur en Engihlíðarhreppur tekur við að norðan þar sem Bólstaðrhlíðarhreppur endar. Að austan liggja lönd 3ja skagfirskrar hreppa; Staðarhreppur, Seyluhreppur og Lýtingsstaðahreppur. Í Suðri breiðir sig Eyvindarstaðaheiði allt til Hofsjökuls sameign Bólhlíðinga og tveggja síðastnefndu skagfirsku hreppanna.

Hreppamörk að norðanskilja tún Móbergs og Strjúgsstaða í Langadal og liggja upp Strjúgsskarð til Laxárdals. Þar eru yst eyðibýlin Kárahlíð að vestan og Mörk að austan, sunnan Litla-Vatnsskarðs.

Laxárdalsfjöll nefnist fjallaklasinn milli Laxárdals og Víðidals. Vestan Laxárdals rís Langadalsfjall klofið af tveimur skörðum kenndum við Strjúgsstaði og Auðólfsstaði, um þau falla til Blöndu Strjúgsá og Auðólfsstaðaá. Gegnt Auðólfsstaðaskarði gengur svo Mjóadalsskarð austur fjöllin til Víðidals.

Víðidalur liggur austan Laxárdalsfjalla fram til Þröngadals, þar eru vatnaskil. Hlíðará fellur vestur Þröngadal niður Hreppa og í Svartá. Sunnan Þröngadals taka við hin eiginlegu Skörð allt fram á Stóra-Vatnsskarð.

Þverfell heitir fellið vestan Valbrandsdals, en Flosaskarð skilur það og Kálfafell. Í skarðinu eru eyðibýlin Meingrund og Hlíðarsel. Kálfárdalur liggur milli Kálfafells og og Botnastaðafjalls. Út um hann fellur allstór lækur sem sameinast Hlíðará við austurenda Ógangnanna, snarbrattrar klettahlíðar í norðanverðu Botnastaðafjalli móti Þverádral. Á Kálfárdal er samnefnt eyðibýli yst á dalnum og annað fremst sem heitir Selhagi.

Kirkjan er í Bólstaðarhlíðarprestakalli í Húnavatnsprófastsdæmi. Bólstaðarhlíð er gamalt höfuðból og kirkjustaður í Avarsskarði, ysta hluta Svartárdals. Þar var fyrrum útkirkja frá Bergsstöðum.

Kaþólskar kirkjur voru helgaðar Mikael erkiengli. Prestakallið var stofnað 1970 og undir það heyra kirkjur í Bólstaðahlíð, á Bergsstöðum, í Auðkúlu, á Svínavatni og Holtastöðum.

Bólstaðarhlíðarkirkja er timburhús, 7,62 m að lengd og 6,37 m á breidd, með kór, 3,09 m að lengd og 3,31 m á breidd, og tvískiptan turn við vesturstafn, 2,22 m að lengd og 2,30 m á breidd. Þök eru krossreist og klædd bárujárni. Kirkjan er klædd listaþili og stendur á steinsteyptum sökkli. Á hvorri hlið kirkju eru tveir gluggar, einn á hvorri kórhlið og einn heldur minni á framhlið stöpuls. Í þeim er krosspóstur og fjórar rúður. Stöpull nær upp yfir mæni kirkju og á honum er áttstrent þak og á því áttstrendur turn með lágt áttstrent þak. Hljómop með hlera fyrir er á fjórum turnhliðum. Turnþök eru klædd sléttu járni Efst á þremur hliðum stöpuls er lítill gluggi. Fyrir forkirkju eru spjaldsettar vængjahurðir og þvergluggi yfir.

Friðuð 1. janúar 1990 samkvæmt aldursákvæði 1. mgr. 36. gr. þjóðminjalaga nr. 88/1989.

Prestseturshús byggt á lóð úr landi Botnastaða árið 1964. Húsið stendur á hólbarði í miðju túninu skammt ofan Svartárdalsvegar. Á neðri hæðinni var starfræktur unglingaskóli sem um skeið var í Húnaveri. Íbúðarhús 397 m3.

Bóndaklettur er stór klettur í fjörunni, vestan við bæ. Rekamark milli Sölvabakka og Svansgrundar er lækur fyrir sunnan Bóndaklett í fjörunni, en að öðru leyti er útjörð óskipt

Saga um foreldra Rakelar Bessadóttur á Þverá [þau bjuggu á Sölvabakka}. Klettur er fyrir neðan að nafni Bóndaklettur. Um háfjöru er þurrt fyrir framan hann. Heimildarmaður fór niður í fjöru ásamt fleirum og þeir senda steina í Bóndaklettinn. Þá kom Guðrún og skipaði þeim að hætta. Krakkarnir hennar höfðu gert þetta áður, en þá kom til hennar kona í draumi sem bað hana að láta krakkana sína hætta þessu. Heimildarmaður hafði kastað fimm steinum og seinna meir þegar hann var að reka kindur vantaði hann fimm ær. En þær fundust seinna. https://www.ismus.is/i/audio/id-1005061 hægt að hlusta á frásögnina.

Handgerðar sápur eru framleiddar undir nafni Bóndakletts.

Borðeyri er fyrrum kauptún sem stendur við Hrútafjörð á Ströndum og er eitt fámennasta þorp landsins með 16 íbúa 15. júlí 2018. Fyrr á öldum var Borðeyri í tölu meiriháttar siglinga- og kauphafna. Nafn eyrarinnar er dregið af því að þegar Ingimundur gamli fór í landaleit, sumarið eftir að hann kom til Íslands, fann hann þar nýrekið viðarborð og nefndi eyrina Borðeyri eftir því. Frá þeim atburðum segir í Vatnsdælasögu:

„Hann fór norður um sumarið í landaleitun og fór upp Norðurárdal og kom ofan í eyðifjörð einn. Og um daginn er þeir fóru með þeim firði þá hlupu úr fjalli að þeim tveir sauðir. Það voru hrútar. Þá mælti Ingimundur: „Það mun vel fallið að þessi fjörður heiti Hrútafjörður.“ Síðan komu þeir í fjörðinn og gerði þá þoku mikla. Þeir komu á eyri eina. Fundu þeir þar borð stórt nýrekið. Þá mælti Ingimundur: „Það mun ætlað að vér skulum hér örnefni gefa og mun það haldast og köllum eyrina Borðeyri“.
— Vatnsdæla saga

Borðeyri varð löggiltur verslunarstaður 23. desember 1846. Með fyrstu kaupmönnum sem ráku verslun þar var Richard P. Riis sem reisti þar verslunarhús. 7. maí 1934 kom þar upp Borðeyrardeilan sem snerist um samningsrétt félaga í verkalýðsfélagi í Hrútafirði.
Á Borðeyri var lengi starfrækt Kaupfélag Hrútfirðinga en síðar var þar útibú frá Kaupfélaginu á Hvammstanga. Seinast var þar verslunin Lækjargarður sem ekki er starfrækt lengur. Í dag er bifreiðaverkstæði, gistiheimili og tjaldsvæði. Verið er að vinna að endurbótum á elsta húsi staðarins, Riis-húsi, en það eitt elsta hús við Húnaflóa.

Bærinn brann 1962. Hann var undir Skúlahorni austanverðu [Betlehem / Borg Davíðs / Dabbakosi].
Davíð átti bát sem hann naustaði í gömlu nausti aðeins norðar en bílavigtin er nú.. Land þetta var ásamt stærrasvæði mælt út fyrir Friðrik Hillebrandt 8.8.1876

Borgarfjörður eystri eða Borgarfjörður eystra er fjörður og byggðalag á norðanverðum Austfjörðum. Þar er þorpið Bakkagerði, sem oftast er kallað Borgarfjörður eystri í daglegu tali, með 88 íbúa (2015). Borgarfjörður er í Borgarfjarðarhreppi, sem einnig nær yfir nálægar víkur og eyðifjörðinn Loðmundarfjörð.

Inn af firðinum er vel gróinn dalur sem nær um 10 kílómetra inn í Austfjarðafjallgarðinn. Eftir honum rennur Fjarðará.
Nokkrir bæir eru í byggð í sveitinni og er þar aðallega stundaður sauðfjárbúskapur. Á Bakkagerði er nokkur smábátaútgerð.

Á Borgarfirði eystra er falleg fjallasjón. Helstu fjöllin eru Dyrfjöll, Staðarfjall, Geitfell og Svartfell. Fjöllin eru úr ljósu líparíti sunnan fjarðar en Borgarfjörður er á mótum líparít- og blágrýtissvæðis og fyrir botni fjarðarins og þó einkum norðan hans er blágrýti mest áberandi. Í firðinum þar má finna mikið af fallegum steinum. Steinasöfnun er þó bönnuð almenningi.

Á meðal þekktra einstaklinga sem tengjast Borgarfirði eystra má nefna Jóhannes Kjarval, listmálara, sem ólst upp í Geitavík. Til minningar um hann er Kjarvalsstofa í félagsheimilinu Fjarðarborg. Hann málaði altaristöflu sem er í Bakkagerðiskirkju.

Magni Ásgeirsson, tónlistarmaður, sem tók þátt í raunveruleikaþættinum Rockstar: Supernova árið 2006, er frá Borgarfirði eystra. Emilíana Torrini tónlistarkona er líka ættuð þaðan.

Borgarfjörður er fjörður sem gengur inn úr Faxaflóa sunnan við Mýrar og norðan við Hvalfjörð. Við fjörðinn stendur bærinn Borgarnes. Fjörðurinn dregur nafn sitt af bæ Skalla-Gríms Kveld-Úlfssonar, Borg. Yfir fjörðinn liggur hringvegurinn um Borgarfjarðarbrúna sem var tekin í notkun 1980. Í fjörðinn rennur Hvítá en í henni verka áhrif flóðs og fjöru.
Út í fjörðinn að sunnanverðu gengur Kistuhöfði í landi Hvanneyrar.

Hafnarfjall er gömul megineldstöð, um fjögurra milljón ára. Eitt stærsta djúpbergsinnskot Íslands úr gabbrói er í Hafnarfjalli. Einnig hefur fundist dálítið af granófýr sem er kornótt djúpberg, mjög líkt graníti og með sömu samsetningu. Margar sjaldgæfar steindir hafa fundist við Borgarfjörð, eins og sítrín (gult litaafbrigði af bergkristal) og háhitasteindir. Hestfjall er gamalt og mjög veðrað fjall ekki langt frá Hafnarfjalli og eru tveir stórir berggangar í norðurhlíð fjallsins, um 20 metrar að þykkt. Mikið er um jaspis í Hestfjalli og hafa fundist 50-100 kílóa kristallar úr jaspis í fjallinu. Mikið er um holufyllingar á svæðinu umhverfis Borgarfjörð eins og annars staðar á landinu hjá gömlum eldstöðvum og megineldstöðvum.
Bærinn Borgarnes stendur á gömlum berggrunni, líklega úr hraunum úr Hafnarfjalli og að mestu með holufyllingum úr zeólítum og kvarssteinum.

Borgarvirki er klettaborg á ásunum milli Vesturhóps og Víðidals, og er 177 metra yfir sjávarmáli. Borgarvirki er gosstapi með 10–15 metra háu stuðlabergslagi efst. Það myndaðist við eldgos á hlýskeiði ísaldar en þá rann grágrýtislag út Víðidal.

Efst í virkinu er skeifulaga dæld, um 5–6 metra djúp og er eitt skarð út úr því að austanverðu. Þar er grjótveggur mikill en víðar á virkinu eru hlaðnir grjótveggir sem margir voru fallnir. Á árunum 1940–1950 voru þessar hleðslur lagaðar.

Inni í virkinu eru rústir af tveimur skálum og skammt frá þeim samanhruninn brunnur sem í eina tíð hefur verið nothæfur.

Ekki er vitað hver byggði í Borgarvirki en hugsanlega hefur það verið Barði Guðmundsson frá Ásbjarnarnesi sem átti í deilum við Borgfirðinga og frá er sagt í Heiðarvíga sögu. Önnur tilgáta er sú að virkið hafi verið héraðsvígi á landnámsöld og að það hafi verið notað sem slíkt eitthvað fram eftir.

Borgarvirki er klettaborg á ásunum milli Vesturhóps og Víðidals, og er 177 metra yfir sjávarmáli. Borgarvirki er gosstapi með 10–15 metra háu stuðlabergslagi efst. Það myndaðist við eldgos á hlýskeiði ísaldar en þá rann grágrýtislag út Víðidal.

Efst í virkinu er skeifulaga dæld, um 5–6 metra djúp og er eitt skarð út úr því að austanverðu. Þar er grjótveggur mikill en víðar á virkinu eru hlaðnir grjótveggir sem margir voru fallnir. Á árunum 1940–1950 voru þessar hleðslur lagaðar.

Inni í virkinu eru rústir af tveimur skálum og skammt frá þeim samanhruninn brunnur sem í eina tíð hefur verið nothæfur.

Ekki er vitað hver byggði í Borgarvirki en hugsanlega hefur það verið Barði Guðmundsson frá Ásbjarnarnesi sem átti í deilum við Borgfirðinga og frá er sagt í Heiðarvíga sögu. Önnur tilgáta er sú að virkið hafi verið héraðsvígi á landnámsöld og að það hafi verið notað sem slíkt eitthvað fram eftir.

Borgarvirki er klettaborg er stendur á ásnum milli Vesturhóps og Víðidals og er um 177 metra yfir sjávarmáli. Talið er að Borgarvirki sé gosstapi sem myndaðist við eldgos á hlýskeiði ísaldar. Efst í virkinu er 5-6 metra djúp skeifulaga dæld með skarð er snýr til austurs. Þar er hlaðinni grjótveggur frá fornu en hann var endurhlaðinn á árunum 1940-50 og víðar á Borgavirki má sjá hleðslur. Borgarvirki er friðað vegna minja, en inn í virkinu eru rústir af tveimur skálum og skammt frá þeim hruninn brunnur.

Samkvæmt sögnum var Borgarvirki nýtt sem virki á þjóðveldisöld. Og segir sagan að þar hafi Víga-Barði Guðmundsson í Ásbjarnarnesi verið á ferð. Hann deildi við Borgfirðinga eins og segir frá í Heiðarvíga sögu. Sagt er að óvinir hans hafi komið að sunnan með óvígan her. En Barði barst af því njósnir og kom sér og sínum mönnum fyrir í Borgarvirki, þar sem ómögulegt reyndist að sækja að honum. Tóku Borgfirðingar á það ráð að ætla að svelta Barða og hans menn inni. Þegar matinn þraut tóku virkisbúar sig til og hentu síðasta mörsiðrinu (sláturkeppnum) út úr virkinu. Voru þá Borgfirðingar vissir um að Barði hefði nægar vistir og héldu heim á leið. Frábært útsýni er úr Borgarvirki og þar hefur verið sett upp útsýnisskífa. Í tengslum við unglistahátíðina Eldur í Húnaþingi er haldnir einstakir tónleikar í Borgarvirki í júlí hvert ár.

Borghildur Einarsdóttir 24. feb. 1946. Geðlæknir við Landspítalann, f. í Lundi í Svíþjóð

Guðlaug Borghildur Garðarsdóttir 5. júní 1932 - 12. des. 2015. Frá Hofi í Flateyjardal. Kvsk á Blönduósi 1950-1951.

Borghildur Oddsdóttir 21. ágúst 1886 - 4. júlí 1975 Húsfreyja í Reykjavík 1910. Vinnukona í Þröm, Auðkúlusókn, A-Hún. 1930.

Börkur Hrafn Árnason 4. nóvember 1975 Ásgarði Skagaströnd 1989

Bótarfell sunnanvert við Vatnsdalinn 575 mys.

Vestan undir Réttarhól beygir Vatnsdalsá í mörgum hlykkjum til vesturs fyrir Bótarfell, en beygir þá beint i norðvestur og heldur þeirri stefnu út i miðjan Vatnsdal. Vestan undir Bótarfelli dýpkar farvegurinn skyndilega, og litlu sunnar steypist áin i fögrurn fossi niður i stórfenglegt gljúfur, og eftir þvi fellur hún fimm til sex kilómetra niður i Forsæludal. Efsti fossinn heitir Skínandi og litlu neðar eru Kerafoss og Rjúkandi, Neðarlega í gljúfrinu er Skessufoss hjá Glámsþúfu og loks Dalfoss og Stekkjarfoss skammt fyrir ofan Forsæludal

Guðfríður Bóthildur Halldórsdóttir 18. apríl 1945 Var á Bergsstöðum, Bólstaðarhlíðarhr., A-Hún. 1957. Blönduósi.

Á jörðinni hefur ekki verið búið síðan 1956, en eigandi lánað nytjar oftast húsverðinum í Húnaveri. Landið liggurað Hlíðará að sunnan um Hreppa og Ógöng og framan Flatafjall, nyrstahluta Svartárfjalls. Austan Ógangna er eyðibýlið Kálfárdalur sem var í byggð til 1935. Hafa jarðir þessar löngum verið hjáleigur frá Bólstaðarhlíð. Ofans túns á Botnastöðum hefur Hestammannafélagið Óðinn hólf á leigu. Hlíðarrétt, skilarétt úthluta Bólstaðahlíðarhrepps, stendur á syðribakka Hlíðarár í krika norðan þjóðvegarins. Fjós fyrir 10 gripi Fjárhús fyrir 140 fjár, Veiðirétur í Svartá og Hlíðará.

Eigandi 1916-1986- Klemenz Guðmundsson 14. mars 1892 - 8. júní 1986. Bóndi í Bólstaðarhlíð, Bergstaðasókn, A-Hún. 1930. Bóndi, póstafgreiðslumaður, símstöðvarstjóri og kennari í Bólstaðarhlíð. Var á Botnastöðum, Bólstaðarhlíðarhr., A-Hún. 1957.

Bráðræði var inni á bökkum sem kallað var, við Hrafná.

Við Árbrautina

Bragi Agnarsson, Hæðargarði 33, Reykjavík, fæddist á Fremstagili í Langadal í Austur- Húnavatnssýslu 13. nóvember 1915. Hann lést á Sjúkrahúsi Reykjavíkur 17. mars síðastliðinn. Útför Braga fer fram frá Bústaðakirkju í dag 26. mars 1999 og hefst athöfnin klukkan 15.

Bragi Arnar Haraldsson 30. júlí 1932 Var í Forsæludal, Áshr., A-Hún. 1957. Bóndi Sunnuhlíð frá1962.

Bragi Sigurgeir Árnason 26. desember 1950 Var í Eyjarkoti, Vindhælishr., A-Hún. 1957. Slökkviliðsstjóri á Blönduósi.

Bragi Jóhannesson fæddist 31. júlí 1935 í Reykjavík. - 21.10.2017. Verkfræðingur í Reykjavík. Síðast bús. í Reykjavík.
Árið 1994 keyptu Bragi og Erla ásamt fleirum jörðina Arnarholt í Stafholtstungum, meðal annars til að stunda þar skógrækt. Þar reistu þau sér sumarhús sem varð annað heimili þeirra og dvöldu þau þar löngum stundum.
Hann lést á Landspítalanum við Hringbraut 21. október 2017. Útför Braga fór fram frá Áskirkju 6. nóvember 2017, klukkan 20.

Hann lést á Landspítalanum við Hringbraut 21. október 2017.

Bragi Kristjánsson 27. ágúst 1921 - 4. sept. 1992. Forstjóri hjá Pósti og Síma í Reykjavík. Var í Reykjavík 1930.

Bragi Þór Marinósson 15. mars 1965

Bragi Matthías Steingrímsson 3. ágúst 1907 - 11. nóvember 1971 Héraðsdýralæknir á Egilsstöðum, síðar á Stóra-Fljóti og Laugarási í Biskupstungum. Nemi á Akureyri 1930.