Corporate body

Strjúgsstaðir í Langadal

[900]

Landnámsjörð Þorbjarnar strjúgs. Nyrsti bær í Bólstaðarhlíðarhreppi. Bærinn stendur á skriðugrund við vesturmynni Strjúgsskarðs, sem áður var fjölfarin leið milli byggða. Um skarðið fellur Strjúgsá, og eftir stórgrýttri skriðu í Blöndu. Olli hún stundum skaða í flóðum. Jörðin á land í Strjúgsskarði og Langadalsfjalli. Túnið er mjög harðlent en grasgefið. Íbúðarhús byggt árið 1831, steinsteypt 275 m3. Fjós fyrir 14 gripi. Fjárhús yfir 150 fjár. Hlöður 240 m3. Tún 10 ha. Veiðiréttur í Blöndu.

Langidalur; Bólstaðarhlíðarhreppur; Strjúgsskarð; Strjúgsá; Blanda; Langadalsfjall; Strjúgshaugur; Gautshaugur; Ljónið í Holtastaðakirkju; Landamerkjagarður; Votalág; Grjótketill; Móbergsnibba; Fagribotn; Grundarkot; Selgil; Móberg; Gunnsteinsstaðir; Strjúgssel; Ás í Vatnsdal; Gilsbakki í Borgarfirði;

Striugur i Langadal.
Jarðardýrleiki xxx € og so tíundast fjórum tíundum. Eigandi að hálfri jörðunni Ragneiður Jónsdóttir kvinna Guðbrands Arngrímssonar að Ási í Vatnsdal. Eigandi að hinum partinum hennar systir Arndís Jónsdóttir, kvinna Sr. Jóns Eyjólfssonar að Gilsbakka í Borgarfirði. Ábúandinn Jón Bjarnason.
Landskuld i € lx álnir á allri jörðunni. Betalast í landaurum þar heima, stundum heim til landsdrotna, eftir proportion. Leigukúgildi vi, iii með hvörjum parti. Leigur betalast í
smjöri eður peníngum, oftast heim til landsdrotna. Kvaðir öngvar.
Kvikfje iiii kýr, i kálfur, xxxix ær, iii sauðir tvævetrir og eldri, xxii veturgamlir, xxvii lömb, iii hestar, iii hross, i foli þrevetur, i veturgamall, ii únghryssur, i fyl. Fóðrast kann iii kýr, xxx ær, xx lömb, i hestur, hinum oftast burt komið til hagagöngu á vetur. Afrjett ut supra. Torfrista og stúnga grýtt og sendin ut supra. Reiðíngsrista hefur verið, er nú þrotin. Lýngrif og hrísrif er lítið til eldíngar, en mjög örðugt til að sækja. Túninu grandar Strjúgsá með grjóts áburði, og sumpart grjóthrun úr fjalli, til stórskaða. Engjar eru öngvar, nema hvað hent er úr fjallshlíðum, sem þó er mjög grýtt og lítið. Landþröng er mikil, og hefur áður goldist xx álna beitartollur til Gunnsteinsstaða en nú ekki í nokkur ár. Land er stórkostlega eyðilagt og uppblásið í holt og mela so a& fyri þann skuld verða menn haga að þiggja af nábúum sínum, og líða þó þörnun á nytkun búsmalans meðan ekki er í sel komið.

Kárahlijd [Kárahlíð], fom eyðihjáleiga bygð hjer um fyri fimtíu árum [1758] í sellandi, og varaði bygðin inn til næstu xxii ára, síðan í auðn verið. Dýrleikinn telst með heimajörðunni.
Landskuld vita menn ekki hvað mikil verið hefur. Leigukúgildi ii. Leigur betöluðust smjöri. Kvaðir öngvar. Fóðrast kunni ii kýr, xx ær. Þetta kotland brúkar heimajörðin fyri selstöðu árlega. Ekki má hjer aftur byggja, því heimajörðin má ekki vera án selstöðunnar, er nú og túnið komið í stóra órækt og mosamóa.

ÁLAGABLETTUR A STRJÚGI
Bæjarlækurinn á Strjúgsstöðum í Langadal er uppsprettulind, er kemur upp í litlum en mjög djúpum grasbolla í brekkunni fyrir utan og ofan gamla bæinn. Þau álög eru talin vera á bolla þessum, að ekki megi slá hann með brekkunni. Um og eftir aldamótin síðustu bjó mörg ár á Strjúgi, og til dauðadags, merkisbóndinn Jón Stefánsaon. Allan sinn búskap lagði hann blátt bann við því að bollinn væri sleginn.

Strjúgshaugur sjá; Tíminn, 51. tölublað (01.03.1956), Blaðsíða 8. http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=1025609
Sjá einnig Gautshaug á Laxárdal í sömu grein og Ljónið í Holtastaðakirkju

Ábúendur;

1890 og 1910- Jón Konráð Stefánsson 1. des. 1849. Var á Strúgsstöðum, Holtastaðasókn, Hún. 1870. Var á Móbergi í sömu sveit 1883. Húsbóndi á Strjúgsstöðum, Holtastaðasókn, Hún. 1890. Bóndi á Strjúgsstöðum, Holtastaðasókn, Hún. 1901. Kona hans; Helga Jónsdóttir 2. okt. 1847 - 1923. Vinnukona á Móbergi, Holtastaðasókn, Hún. 1880 og var þar einnig 1883. Húsfreyja á Strjúgsstöðum, Holtastaðasókn, Hún. 1890 og 1901.

1920-1969- Þorvaldur Pétursson 26. júní 1887 - 20. febrúar 1977 Bóndi á Strjúgsstöðum, Bergstaðasókn, A-Hún. 1930. Bóndi á Strúgsstöðum í Langadal, Bólstaðarhlíðarhr. Var á Steiná, Bólstaðarhlíðarhr., A-Hún. 1957. Kona hans; María Sigurðardóttir 17. nóvember 1902 - 17. júní 1935 Húsfreyja á Strjúgsstöðum, Bergstaðasókn, A-Hún. 1930. Húsfreyja á Strjúgsstöðum í Langadal

1953- Þorbjörn Sigurður Þorvaldsson 16. ágúst 1929 - 28. jan. 1987. Var á Strjúgsstöðum, Bergstaðasókn, A-Hún. 1930. Var á Steiná, Bólstaðarhlíðarhr., A-Hún. 1957. Bóndi á Strjúgsstöðum. Ókvæntur,

1969-1973- Björn B. Kristinsson 18. febrúar 1931 - 18. júní 2010 „B“-ið í nafni Björns stendur fyrir fyrra nafn föður hans. Bóndi Strjúgsstöðum 1969 - 1973 og síðar vkm. Sandgerði. Kona hans; Elsa Ingibjörg Þorvaldsdóttir 30. ágúst 1931 Var á Steiná, Bólstaðarhlíðarhr., A-Hún. 1957.

Landamerkjalýsing fyrir Strjúgsstaða – landareign

Milli Strjúgsstaða og Móbergs ræður lækur sá, er rennur mitt á milli þeirra bæja og úr þeim lox í svokallaðan Landamerkjagarð, og úr efri enda garðsins beina stefnu í stóra þúfu, er stendur í Votulág, þaðan beina stefnu sunnanvert við Grjótketil upp há-Móbergsnibbu sunnanvert, þaðan beina línu austur á fjallsbrún yfir Fagrabotni, hvar Grundarkotsland tekur við að austan, og þaðan frameptir há fjallsbrúninni, fram í svokallað Selgil og ræður lækur sá, sem ofan það fellur, og rennur beint í læk þann, sem til austurs fellur, og kemur úr tjörn, sem er austantil í Strjúgsskarði, úr þeirri tjörn rennur lækur til vesturs allt til Blöndu, og ræður hann merkjum að framan, Blanda ræður merkjum að vestan.
Ofanskrifaða landamerkjalýsingu samþykkjum við undirskrifaðir.

Strjúgsstöðum, 11. maí 1887
Jón Guðmundsson
Halldór Konráðsson eigandi Móbergs
Pjetur Pjetursson eigandi Gunnsteinsstaða
Guðm. Gíslason vegna Grundarkots
Gísli Bjarnason eigandi Strjúgssels

Lesið upp á manntalsþingi að Bólstaðarhlíð, 13. maí 1887, og innfært í landamerkjabók Húnavatnssýslu, No. 62, fol 33.

IS HAH-Bæ

Final

Full

GPJ 5.3.2019

• Icelandic

Guðmundur Paul
Jarðabók Páls Vidalín 1708. Bls 397
file:///C:/Users/Notandi/AppData/Local/Microsoft/Windows/INetCache/IE/TYHI81U1/H%C3%BAnavatnss%C3%BDsla.pdf
Landamerkjabók Húnavatnssýslu, No. 62, fol 33. 13.5.1887
Húnaþing II bls 173
Strjúgshaugur sjá; Tíminn, 51. tölublað (01.03.1956), Blaðsíða 8. http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=1025609
Sjá einnig Gautshaug á Laxárdal í sömu grein og Ljónið í Holtastaðakirkju