Person

Guðrún Jónsdóttir Espólín (1890-1988) Köldukinn

1.12.1890 - 10.4.1988

Guðrún Jónsdóttir, Köldukinn. Í dag er til moldar borinn á Blönduósi Guðrún, húsfreyja í Köldukinn á Ásum, merk kona, sem orðin var háöldruð, komin hátt á tíunda tuginn. Fullu nafni hét hún Guðrún Sigríður. Var í Reykjavík 1910. Húsfreyja á Köldukinn, Blönduósssókn, A-Hún. 1930. Var í Köldukinn í Torfalækjahr., A-Hún. 1957. Húsfreyja þar.
Guðrún hafði ríka löngun til lærdóms og fór ung í Kennaraskóla Íslands, lauk þar prófi vorið 1911, tvítug að aldri. Eftir það gaf hún sig að kennslu, starfaði fyrst tvo vetur við barnaskólann í Hnífsdal og síðan einn vetur í Keflavík. Að svo búnu sneri hún norður á heimaslóðir og kenndi 1914-16 í Engihlíðarhreppi, en þá mun þar hafaverið farskóli. Að þessu fimm kennsluárum liðnum tóku við húsmóðurstörf.
Tengdafeður beggja höfðu þar nokkur jarðarnot næstu árin. Þeir lifðu nokkuð jafnlengi, eða þar til á miðjum styrjaldarárunum síðari, en höfðu þá hætt búsumstangi fyrir þó nokkrum árum, enda komnir um eða yfir áttrætt, er þeir féllu frá. Björg, móðir Guðrúnar, lifði þó lengst, eða þar til 1954 og var þá nær 86 áragömul.
Þegar Kristján í Köldukinn andaðist árið 1973 voru liðin allmörg ár síðan þau Guðrún höfðu lagt jörðina í hendur sona sinna. Voru þau þá búin að standa fyrir búi á fimmta áratug. Síðasta áratuginn eða rúmlega það bjuggu þau ásamt sonunum, sem byrjuðu búskap með fárra ára millibili, Jón, árið 1946, og Kristófer 1950. Þeir bræður sýndu strax mikinn dugnað og forsjálni, og hófst með þeim innreið nýaldar í búskaparháttum þar á bæ. Leið ekki á löngu unz þeir höfðu breytt góðri fjárjörð í stórbýli með mikilli ræktun og góðum húsakosti fyrirfólk og fénað. Er vonandi að óáran síðustu tíma í íslenzkum landbúnaði, sem bitnað hefur á þeim bræðrum eins og mörgum öðrum, verði ekki varanleg til langframa.

Húsfreyja: Kennari:

einkadóttir hjónanna Jóns Espólíns Jakobssonar (f. 1863, d. 1943) og Bjargar Jóhannsdóttur (f. 1868, d. 1954). Hún fæddist í Mjóadal á Laxárdal fremri 1. des 1890, en þaðan var móðir hennar. Þau hjónin, Jón og Björg, bjuggu á Auðólfsstöðum í Langadal og víðar, unz þau settust að hjá dóttur sinni, eftir að hún var orðin húsfreyja í Köldukinn, og höfðu þar lítið bú fyrir sig. Jón Espólín, faðir Guðrúnar, mun hafa verið þriðji maður frá nafna sínum, sýslumanni Skagfirðinga og frægum sagnaritara.
Guðrún og Kristján eignuðust þrjú börn. Elzt er Bergþóra Anna, sem giftist Pétri Péturssyni frá Bollastöðum (frænda mínum í föðurætt), en hann varð alltof skammlífur, féll frá fyrir allmörgum árum. Þau hjónin bjuggu í fyrstu á Brandsstöðum í Blöndudal en settust svoað á Blönduósi. Þar býr Bergþóra enn og starfar hjá Kaupfélagi Húnvetninga. Í miðið er Jón Espólín, kvæntur Margréti Björnsdóttur, og yngstur Kristófer Björgvin, kvæntur Brynhildi Guðmundsdóttur. Báðar eru þær Margrét og Brynhildur ættaðar úr Víðidal. Að samanlögðu eiga þau systkinin, Bergþóra, Jón og Kristófer, mörg myndarbörn, semnú eru öll vaxin úr grasi.

Sumarið 1916 giftist hún Kristjáni Kristóferssyni í Köldukinn, og tóku þau að búa þar við hlið foreldra hans, Kristófers Jónssonar og Önnu Árnadóttur. Einnig höfðu eldri bræður Kristjáns, Kristófer og Jón, nokkur búsítök þar um skeið, svo að Köldukinnarheimilið var þann tíma sannkallað fjölskylduheimili. Anna húsfreyja andaðist 1924 og dróst þá fljótlega saman bú Kristófers bónda, svo að Kristján og Guðrún urðu þar aðalbúendur,

IS HAH

Final

Full

21.5.2017

• Icelandic

http://www.mbl.is/greinasafn/minningaleit/