Öxnadalur

Auðkenni

Tegund einingar

Fyrirtæki/stofnun

Leyfileg nafnaform

Öxnadalur

Hliðstæð nafnaform

Staðlað form nafns/nafna samkvæmt öðrum reglum

Aðrar nafnmyndir

Auðkenni fyrir stofnanir

Lýsing

Fæðingar- og dánarár

(1950)

Saga

Öxnadalur er djúpur dalur í vestanverðum Eyjafirði, inn af Hörgárdal. Hann er um 25 kílómetra langur frá mynni dalsins við Bægisá inn að Öxnadalsheiði. Um hann fellur Öxnadalsá. Hringvegurinn, þjóðvegur 1, liggur um Öxnadalsheiði og Öxnadal áleiðis til Akureyrar.
Öxnadalur merkir eiginlega nautgripadalur eða uxadalur. „Öxn“ er hvorugkynsorð í fleirtölu, þau öxnin, og er gamalt orð um nautpening, skylt uxi. Samkvæmt Landnámabók var Öxnadalur numinn af Þóri þursasprengi.
Áður fyrr var Öxnadalur sérstakt sveitarfélag, Öxnadalshreppur, en tilheyrir nú Hörgársveit.
Árið 1952 hóf skógræktarfélag Eyfirðinga skógrækt utan til í dalnum, í landi Miðhálsstaða, þar sem nú er vöxtulegur skógur.
Innsti hluti dalsins er allur í eyði, innstu bæir í byggð eru nú Engimýri og Háls. Á Engimýri er gistiheimili og á Hálsi er veitingahúsið Halastjarnan. Næsti bær utan við Háls er Hraun. Þar fæddist skáldið Jónas Hallgrímsson, en fluttist á öðru ári að Steinsstöðum og var þar til 9 ára aldurs. Æskuslóðirnar eru áberandi í skáldskap hans. Stórbrotið landslag er á Hrauni og þar í grennd, með Hraundranga ofan við bæinn og Hraunsvatni, þar sem faðir Jónasar drukknaði. Í vatninu er silungsveiði. Á Hrauni er nú safn til minnigar um Jónas. Efsti bær í Öxnadal var Bakkasel sem fór í eyði 1960 og var einn af þeim síðustu í innri hlutanum í byggð.

Staðir

Eyjafjörður; Hörgárdalur; Bægisá; Öxnadalsheiði; Öxnadalsá; Öxnadalsheiði; Akureyri; Öxnadalshreppur; Hörgársveit; Miðhálsstaðir; Engimýri; Háls; Halastjarnan; Steinsstaðir; Hraundrangi; Hraunsvatn; Bakkasel:

Réttindi

Starfssvið

Lagaheimild

Innri uppbygging/ættfræði

Bæir í Öxnadal;
1) Bakki – kirkjustaður,
2) Auðnir,
3) Árhvammur,
4) Háls,
5) Engimýri,
6) Þverá,
7) Steinsstaðir 1 og 2,
8) Efstaland,
9) Syðri-Bægisá.

Eyðibýli í Öxnadal;
1) Þverbrekka,
2) Bessahlöð eða Bessahlaðir,
3) Varmavatnshólar,
4) Gil,
5) Bakkasel (fór í eyði 1960),
6) Gloppa,
7) Fagranes (fór í eyði 1945),
8) Geirhildargarðar (fóru í eyði 1940).

Utar í dalnum eru eftirtalin eyðibýli:
1) Miðhálsstaðir,
2) Skjaldarstaðir (fóru í eyði 1961),
3) Hraunshöfði,
4) Hraun (húsi haldið við og notað sem safn) (Vatnsá) - Elsti bær í Öxnadal,
5) Hólar (húsi haldið við),
6) Efstalandskot (húsi haldið við)
7) Miðland (fór í eyði 1963),.
8) Neðstaland (fór í eyði 1935).

Almennt samhengi

Tengdar einingar

Tengd eining

Akureyri (1778 -)

Identifier of related entity

HAH00007

Flokkur tengsla

associative

Dagsetning tengsla

Lýsing á tengslum

Tengd eining

Hraundrangi Öxnadal ((1950))

Identifier of related entity

HAH00302

Flokkur tengsla

associative

Dagsetning tengsla

Lýsing á tengslum

Tengd eining

Ólöf Guðmundsdóttir (1869-1939) Bakka Öxnadal (8.12.1869 - 17.6.1939)

Identifier of related entity

HAH06790

Flokkur tengsla

associative

Dagsetning tengsla

Lýsing á tengslum

Tengd eining

Jón Ólafsson (1865-1941) Másstöðum (29.7.1865 - 16.12.1941)

Identifier of related entity

HAH05676

Flokkur tengsla

associative

Type of relationship

Jón Ólafsson (1865-1941) Másstöðum

is the associate of

Öxnadalur

Dagsetning tengsla

Lýsing á tengslum

Access points area

Efnisorð

Staðir

Occupations

Stjórnsvæði

Authority record identifier

HAH00225

Kennimark stofnunar

IS HAH-Norl

Reglur eða aðferð sem stuðst er við

Staða

Loka

Skráningarstaða

Fullt

Skráningardagsetning

GPJ 6.3.2019

Tungumál

  • íslenska

Leturgerð(ir)

Athugasemdir um breytingar

  • Clipboard

  • Flytja út

  • EAC

Related subjects

Tengdir staðir