Person

Guðmundur Bergmann (1909-1987) Öxl

• Guðmundur Jónasson Bergmann (1909-1987)
• Guðmundur Bergmann

18.3.1909 - 13.12.1987

Stóra-Giljá: Öxl:

Hann og þeir bræður báðir fóru til náms í Laugaskóla og síðar varð Guðmundur meistari í trésmíðaiðn.

Stundaði hann húsasmíðar í sveitum sýslunnar og var forstöðumaður Bygginga samtaka Búnaðarsambands Austur-Húnavatnssýslu á tímabili. Þá stundaði hann iðn sína á nýsköpunarárunum á Skagaströnd og síðar á Keflavíkurvelli. Heima á Stóru-Giljá var svo verkstæði þeirra feðga, stundað eftir því sem ástæður voru til. Á fyrra tímabili refaræktar á landinu rak Guðmundur refabú, staðsett í hvamminum sunnan við Giljána í landi Litlu-Giljár og veiðiskapurinn var stundaður þegar tækifæri buðust.

Árið 1874 fluttu að Marðarnúpi í Vatnsdal hjónin Björn Leví Guðmundsson frá Síðu í Vesturhópi og Þorbjargar Helgadóttur frá Gröf í Víðidal. Voru þau mikil snyrtimenni í búskap sínum. Hann var góður smiður en hún ljósmóðir.
Börn áttu þau er báru foreldrum sínum gott vitni. Var elstur þeirra, er upp komust,
1) Guðmundur Björnsson f. 12. október 1864 - 7. maí 1937 Húsbóndi í Reykjavík 1910. Landlæknir á Amtmannsstíg 1, Reykjavík 1930. Landlæknir og alþingismaður í Reykjavík. og skáld. Höfundarnafn hans var "Gestur". Dætur eru nefndar þær
2) Jóhanna Hólmfríður Björnsdóttir 9. desember 1868 - 27. apríl 1966 Var í Gröf, Þingeyrasókn, Hún. 1870. Var á Marðarnúpi, Undirfellssókn, Hún. 1890. Húsfreyja í Víðidalstungu, Víðidalstungusókn, V-Hún. 1930. Húsfreyja í Víðidalstungu. Var í Víðidalstungu, Þorkelshólshr., V-Hún. 1957. Síðast bús. í Þorkelshólshreppi.
3) Ingibjörg Björnsdóttir 28. maí 1875 - 10. september 1940 Húsfreyja á Torfalæk.
4) Halldóra Björnsdóttir 24. mars 1878 - 10. apríl 1961 Dóttir þeirra á Marðarnúpi, Grímstungusókn, Hún. 1880. Húsfreyja á Geithömrum,
5) Kristín Elísabet Björnsdóttir 23. mars 1878 - 5. janúar 1942 Dóttir þeirra á Marðarnúpi, Grímstungusókn, Hún. 1880. Var á Marðarnúpi, Undirfellssókn, Hún. 1890. Var í Reykjavík 1910. Var á Amtmannsstíg 1, Reykjavík 1930. Vann við eftirlitsstörf. Um skeið ráðskona hjá Guðmundi bróður sínum, en giftist ekki.
6) Jónas Bergmann Björnsson 26. október 1876 - 21. desember 1952 Bóndi á Marðarnúpi og trésmíðameistari á Stóru-Giljá.

Kona Jónasar var Guðrún Kristín Bergmann Guðmundsdóttir 10. júlí 1877 - 24. nóvember 1943 systir Guðmundar Bergmann Guðmundssonar á Þorfinnsstöðum og voru þau hjón bræðrabörn. Þau Jónas og Kristín tóku við búi á Marðarnúpi vorið 1909 og bjuggu þar til vorsins 1930 að þau seldu jörðina og fluttu að Stóru-Giljá með börnin sín fjögur,
1) Guðmundur Bergmann 18. mars 1909 - 13. desember 1987 Húsasmíðameistari, síðar bóndi á Öxl. Var á Stóru-Giljá í Torfalækjahr., A-Hún. 1957. Síðast bús. í Sveinsstaðahreppi.
2) Björn Bergmann 24. maí 1910 - 30. maí 1985 Var á Stóru-Giljá, Þingeyrasókn, A-Hún. 1930. Var í Helgafelli, Blönduóshr., A-Hún. 1957. Kennari á Blönduósi. Síðast bús. í Sveinsstaðahreppi.
3) Oktavía Bergmann Jónasdóttir 14. júní 1912 - 2. ágúst 1989 Lausakona á Hofi, Undirfellssókn, A-Hún. 1930. Var á Leysingjastöðum, Sveinsstaðahr., A-Hún. 1957. Húsfreyja þar. Síðast bús. í Blönduóshreppi.
4) Þorbjörg Bergmann Jónasdóttir 14. júní 1914 - 15. maí 1916
5) Þorbjörg Bergmann Jónasdóttir 31. maí 1917 - 11. október 2005 Húsfreyja á Helgavatni, Sveinsstaðahr., A-Hún. og var þar 1957. Síðast bús. á Blönduós. Var á Stóru-Giljá, Þingeyrasókn, A-Hún. 1930.
Á Jónsmessu vorið 1938 urðu mikil þáttaskil í lífi systkinanna frá Marðarnúpi. Gengu þá þrjú þeirra í hjónaband heima á Stóru-Giljá. Kristín móðir þeirra var þá rúmföst orðin, en brúðkaupið fór fram inni hjá henni. Maður hennar leiddi dæturnar sitt við hvora hlið sína á brúðarbekkinn en Jón Jónsson í Stóradal leiddi brúði Guðmundar Ingibjörgu Hjálmarsdóttur uppeldisdóttur sína, afkomanda Bólu Hjálmars í fjórða lið. Oktavía giftist Halldóri Jónssyni frá Brekku, síðar bónda á Leysingjastöðum en Þorbjörg Hallgrími Eðvarðssyni á Helgavatni. Voru á þessum degi mikil örlög ráðin.

Það sama ár 1938 keyptu ungu hjónin Guðmundur og Ingibjörg hálfa jörðina Öxl í Þingi en engin hús fylgdu í þeim kaupum. Reistu þau fljótlega hús yfir fólk og fénað og efndu til bústofns. Fór svo að þau fluttu sig alfarið að Öxl og voru þá foreldrar Guðmundar bæði látin. Að lokum fór svo að þau systkinin öll áttu heimilisfang í Sveinsstaðahreppi því að Björn bróðir þeirra átti einnig heimili í Öxl eftir að hann hætti kennslu á Blönduósi.

Þeim Guðmundi og Ingibjörgu búnaðist vel í Öxl og svo virtist sem smiðurinn hefði vikið fyrir bóndanum, en veiðimaðurinn hélt velli meðan byr hélst. Guðmundur fór vel með allar skepnurnar og hafði af þeim arðsemi. Hann varð umtalaður hrossabóndi. Sóttu margir eftir hrossum hans, sem urðu honum mikið hugðar- og umræðuefni. Hann tók þátt í málefnum Sveinsstaðahrepps og sat, á tímabili, í sveitarstjórn. Hann tók að fara í göngur á Grímstunguheiði og Sauðadal og naut þess að sjá bú smala sinn koma af fjalli.

En snögg urðu umskipti í lífi Guðmundar Bergmanns. Á útmánuðum fyrir nokkrum árum var hann í fóðurskoðun í Sveinsstaðahreppi með öðrum manni. Nokkrum dögum fyrr sagði hann við þann er þetta ritar við eldhúsborðið heima í Öxl að hann hefði í raun aldrei kennt sér nokkurs meins. Hann hljóp uppi lambhrút í fjallinu fyrir ofan bæinn og bar á herðum sér heim að Öxl. Hinn roskni bóndi naut lífsins í starfi sínu. Þennan dag í fóðurskoðuninni kenndi Guðmundur lasleika en trúði ekki á neitt óvenjulegt. Hann lauk dags verkinu en innan skamms tíma var hann lamaður á hægri hlið. Þannig taka örlögin stundum í taumana.

Bogey Ragnheiður Jónsdóttir (1942) (8.8.1942 -)

Jónas Bergmann Björnsson (1876-1952) Marðarnúpi (26.10.1876 - 21.12.1952)

Kristín Guðmundsdóttir Bergmann (1877-1943) St-Giljá (10.7.1877 - 24.11.1943)

Þorbjörg Bergmann Jónasdóttir (1917-2005) Helgavatni (31.5.1917 - 11.10.2005)

Björn Bergmann (1910-1985) kennari og ljósmyndari Blönduósi (24.5.1910 - 30.5.1985)

Oktavía Bergmann Jónasdóttir (1912-1989) Leysingjastöðum (14.6.1912 - 2.8.1989)

Ingibjörg Hjálmarsdóttir Bergmann (1913-2013) Öxl (20.1.1913 - 1.8.2013)

Bjarni Helgason (1832-1922) Síðu í Vesturhópi og Hrappsstöðum í Víðidal og Wynyard, Saskatchewan, Kanada. (10.5.1832.-.16.6.1922)

Öxl í Þingi ((1350))

HAH01276

IS HAH

Final

Full

GPJ 19.9.2017

• Icelandic

®GPJ ættfræði http://www.mbl.is/greinasafn/minningaleit/?qs=gu%C3%B0mundur+bergmann&sort_by_date=1&date_from=01.01.1987&date_to=31.12.1988&searchtype=minningar