Fyrirtæki/stofnun

Lækjarhlíð í Svartárdal

1979-

Áður en girt var utanum safnið í Lækjarhlíð 1979 var féð passað af nokkrum mönnum. Sáu Lýtingar aðallega um það. Voru það fremur erilsöm og illa þökkuð skil. Allir þeir sem í göngum höfðu verið voru skyldugir að hjálpa til við yfirreksturinn. Var oftast farið að reka féð úr hlíðinni um klukkan sex að kvöldi. Á þeim tíma sem féð var flest tók yfirreksturinn langan tíma.

Sama haustið og slysið varð við Stafnsrétt 1976 var sett upp færanleg brú á hjólum. Síðan hún kom er yfirrekstur fjárins allur annar og auðveldari. Þegar safnið var komið í nátthagann var það á ábyrgð vökumanns þar til dráttur hófst að morgni.

Var svo lengi mælt fyrir í fjallskilaseðlum að dráttur skyldi hefjast er markljóst var orðið. Hinn fyrri Stafnsréttardagur er nú að kvöldi kominn. Við höfum séð safnið steypast ofanaf dalbrúninni við Fossa, séð alla fjárbreiðuna í Lækjarhlíðinni og fylgst með stóðdrætti. Allt stórkostlegt sjónarspil.

Stafnsrétt;

Á fjárleysisárunum, 1947–‘48, fjölgaði hrossum mikið í Húnavatns- og Skagafjarðarsýslu. Stórar hjarðir hrossa gengu þá á Eyvindarstaðaheiði enda lít ið farið að huga að gróð ur vernd á þessum tíma áð ur en afréttargirðingar komu en þær komu seinna á Eyvindarstaðaheiði en víðast annars staðar eða ekki fyrr en eftir 1970. Meðan búpeningur komst óhindraður úr afrétt var óhemju ágangur á dalajörðum. Var erfitt við það að búa. Oft var stóðið fyrirhafnarsamt í göngum. Lentu gangnamenn einatt í hörðum eltingarleik sem stundum lauk með ósigri en þó oftar með fullum sigri. Stóðið af Vesturheiðinni var tekið saman við norðurenda Stóruflár, nokkru áður en komið var niður hjá Fossum. Völdust jafnan til þess vel ríðandi og duglegir gangnamenn. Það var einhvern tímann fært til frásagnar um einn slíkan rekstrarmann að hann hefði komið á þurrum hesti ofaní Stafnsrétt. Ef vel gekk var stóðið komið niður í rétt að aflíðandi hádegi. Var það stórkostleg sjón að sjá mörg hundruð hross koma norður yfir Svartá á réttareyrina. Menn tóku óspart gæðinga sína til kostanna.

Það herti mjög á stóðdrættinum að ljúka þurfti yfirrekstri fjársafnsins úr Lækjarhlíð norður yfir Svartá og í nátthaga fyrir myrkur.

Haustið bíður allra oss,
úti er blíða og friður.
Safnið líður líkt og foss
Lækjarhlíðar niður.

IS HAH

Loka

Fullt

GPJ 24.4.2019

• íslenska

Stafnsrétt í Svartárdal – Húnavaka, 49. árgangur 2009 (01.05.2009), Bls. 41-51. https://timarit.is/view_page_init.jsp?gegnirId=001166937