Corporate body

Svínavatn bær og vatn

[900]

Svínavatn er önnur af þeim tveimur jörðum í Svínavatnshreppi sem getið er í Landnámu. Þar byggði Þorgils gjallandi, félagi Auðuns skökuls. Jörðin liggur við suðausturenda Svínavatns. Í vatninu er allgóð silungaveiði. Ræktunarland er mikið og gott, með ákjósanlegri legu mót suðvestri. Frá 1867 hefur jörðin verið í eign og ábúð sömu ættar, en á sjöunda áratug síðustu alda var henn skipt formlega milli systkinanna sem þar bjuggu. Félagsbú hafa þau þó rekið að mestu og hér er jörðin talin í einu lagi. Íbúðarhús byggt 1952, kjallari , hæð og portbyggt ris 744 m3. Fjós steypt 1960, fyrir 24 gripi. Fjárhús yfir 240 fjár. Gömul torfhús eru yfir 120 kindur og 15 hross. Hlöður 1040 m3. Tún 26 ha. Veiðiréttur í Svínavatni.

Svínavatnshreppur; Svínavatn; Auðkúlustaðir; Bólstaðahlíð; Baulhús á Arnarfjarðarströnd í Ísafjarðarsýslu; Spákonuarfur; Sljettárdalur; Sauðadalur; Ytri-Langamýri; Hólastól;

Kirkjustaður, annexia til Auðkúlustaðar. Jarðardýrleiki er kallaður lxxx € og so tíundast fjórum tíundum. Eigandinn að hálfri jörðunni er sýslumannsekkjan Haldóra Erlendsdóttir að Bólstaðahlíð, og er hjer á enginn vafí. Annar eigandi að xx € er presturinn Sr. Illugi Thorláksson að Auðkúlustað, þetta er og vafalaust Eigandinn að fjórðu xx € hefur fyrir 4 árum verið Bjarni Guðmundsson að Baulhúsum á Arnarfjarðarströnd í Ísafjarðarsýslu. Á þeim xx € hefur fyrnefndur Sr. Illugi lýst veði og mála og lýsir enn nú. Hann hefur og síðan inn til þessa haft og haldið byggíngarráðum, og tekið afgift af þessum parti. En nú í sumar segja menn, að áðurnefnd Haldóra Erlendsdóttir hafi látið lögfesta þessi xx € og kallað eign sína, að hverjum rjetti kveðst presturinn Sr. Illugi ekki vita, og horfir þetta til misgreinínga hans í millum og Haldóru. Ábúandinn á þeim vafalausu xl € Haldóru er Jón Jónsson.
Landskuld þar af er i € . Betalast með tveim hundruðum fiska í kaupstaðarvöru, geldum sauðum heim til landsdrottins, en ábúandinn hefur sjálfur vorull.
Leigukúgildi með þessum helmíngi eru nú ii, hafa áður fleiri verið, þó ekki yfir v það menn minnast, en því fækkað að lítt bygðist; þó er nú til vonar að nokkru verði viðaukið þau ii, sem komin eru, samt ekki fram yfir i so iii verði. Leigur gjaldast í smjöri þángað sem landsdrottinn til segir innan hjeraðs.
Ábúandinn á hinum helmíngi jarðarinnar er Gunnar Jónsson. Landskuld þar af i € . Betalast með vallarslætti, tveir eyrirsvellir fyrir xx álnir, og fæðir Sr. Illugi verkamenn. það sem landskuld er hærri betalast í öllum gildum landaurum heim til Sr. Illuga. Leigukúgildi með þessum parti eru iiij, einni á fátt í; þessi kúgildi öll á presturinn. Leigur betalast í smjöri heim til prestsins. Kvaðir öngvar.
Kvikfjenaður Jóns Jónssonar iii kýr, i naut tvævett, i veturgamalt, lxviii ær, xvii sauðir tvævetrir og eldri, xx veturgamlir, vísir og óvísir, xlvi lömb, sum óvís, v hestar, ii hross, ii folar tvævetrir, i veturgamall, i únghryssa.
Hjá Gunnari iii kýr, i kálfur, xxxii ær, i sauður tvævetur óvís, ix veturgamlir, xxii lömb, ii hestar, iii hross með fyli einu. Fóðrast kann vi kýr, ii geldnaut, xxxv lömb, lxxx ær, xx hestar.
Torfrista og stúnga næg. Kolgjörð alla þarf úti að kaupa og eldiviðarhrís. Silúngsveiðivon hin besta ef vel er iðkað. Rekaítak er kirkjunni eignað í Spákonuarfi, en menn vita ekki hvað mikið, þó hefur það verið brúkað í manna minni. Selstöðu eigna menn jörðunni á Sljettárdal, og hefur hún brúkuð verið í manna minni. Geldfjár upprekstur, fyrir geldfje sitt alt, eigna menn jörðinni á Sauðadal frí. Engjatak eigna menn jörðunni í Stóradalsengi, það kalla Svínavatnsmenn mánaðarslægju eins manns ótakmarkaða, en Stóradalsmenn kalla það vikuverk eins manns í takmörkuðum reit. Hvörjir hjer hafi rjéttara er enn ekki til greina komið, vide Stóradal um beit í Svínavatnsjörðu. Túnin era mjög af sjer gengin af lángri vanrækt, taka þó aftur að batna, en kosta vill það stórerfiði og lángan tíma. Engið er mýrlent mestan part, nema hvað grasbrekkur eru í brattri hlíð, sem aurskriður granda.
Vatnsból þrýtur um vetur og er þá erfitt í Svínavatn.

Gardarijke [Garðaríki]. Hjáleiga, var bygð fyrst í manna minni hjer við túngarðinn, þar sem aldrei hafði fyrri býli verið; bygðin varaði til þess að fyrir 12 árum fjell það í auðn. Landskuld var xl álnir og galst til heimabóndans, stundum hærri, stundum lægri. Kúgildi vora ii og guldust leigur heim. Ekki má hjer aftur byggja nema til baga heimajarðarinnar
NB. Þræta er uppkomin um hagalandspláts millum jarðarinnar Svínavatns og stólsjarðarinnar Ytri Lángamýrar; það er enn ekki reynt með lögum hvört þar hafi stóllinn eður
Svínadals eigendur rjettara.

Svínavatn er önnur af þeim tveimur jörðum í Svínavatnshreppi sem getið er í Landnámu. Þar byggði Þorgils gjallandi, félagi Auðuns skökuls.

Ábúendur;

1896-1946- Jóhannes Helgason 21. des. 1865 - 21. júní 1946. Bóndi á Svínavatni, Auðkúlusókn, A-Hún. 1930. Bóndi á Svínavatni. Kona hans; Ingibjörg Steinvör Ólafsdóttir 2. des. 1869 - 12. feb. 1954. Húsfreyja á Svínavatni, Auðkúlusókn, A-Hún. 1930. Húsfreyja á Svínavatni.

1954- Steingrímur Jóhannesson 24. júlí 1902 - 15. okt. 1993. Var á Svínavatni, Auðkúlusókn, A-Hún. 1930. Var á Svínavatni, Svínavatnshr., A-Hún. 1957. Síðast bús. í Svínavatnshreppi. Óg.

1954- Jóhanna Jóhannesdóttir 4. nóv. 1895 - 1. maí 1989. Var á Svínavatni, Auðkúlusókn, A-Hún. 1930. Var á Svínavatni, Svínavatnshr., A-Hún. 1957. Húsmóðir og hannyrðakennari þar. Fráskilin.

1954- Guðmundur Jóhannesson 22. okt. 1900 - 25. jan. 1991. Var á Svínavatni, Auðkúlusókn, A-Hún. 1930. Var á Svínavatni, Svínavatnshr., A-Hún. 1957. Bóndi og fræðimaður á Svínavatni. Ókvæntur.

1954- Elín Jóhannesdóttir 24. jan. 1897 - 6. sept. 1982. Var á Svínavatni, Auðkúlusókn, A-Hún. 1930. Var á Svínavatni, Svínavatnshr., A-Hún. 1957. Húsfreyja á Svínavatni. Ógift.

IS HAH-Bæ

Final

Full

GPJ 16.4.2019

• Icelandic

Guðmundur Paul
Jarðabók Páls Vidalín 1706. Bls 335
file:///C:/Users/Notandi/AppData/Local/Microsoft/Windows/INetCache/IE/TYHI81U1/H%C3%BAnavatnss%C3%BDsla.pdf
Húnaþing II bls 218