Haraldur Bessason (1931-2009)

Auðkenni

Tegund einingar

Einstaklingur

Leyfileg nafnaform

Haraldur Bessason (1931-2009)

Hliðstæð nafnaform

Staðlað form nafns/nafna samkvæmt öðrum reglum

Aðrar nafnmyndir

Auðkenni fyrir stofnanir

Lýsing

Fæðingar- og dánarár

14.4.1931 - 8.4.2009

Saga

Haraldur Bessason fæddist í Kýrholti í Viðvíkursveit í Skagafirði 14. apríl 1931. Hann lést í Toronto í Kanada 8. apríl sl. Haraldur varð stúdent frá MA 1951 og cand. mag. frá HÍ 1956. Hann var prófessor og deildarformaður íslenskudeildar Manitobaháskóla 1956-1987, forstöðumaður og síðan fyrsti rektor Háskólans á Akureyri 1988-1994; fluttist 2003 til Toronto og stundaði kennslu og ritstörf uns yfir lauk. Haraldur gegndi ótal trúnaðarstörfum í þágu Vestur-Íslendinga, kom að ritstjórn fjölda tímarita (The Icelandic Canadian Magazine 1958-1976; Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga í Vesturheimi 1959-1969; Scandinavian Studies 1967-1981; Mosaic 1971-1974; Lögberg-Heimskringla 1979-1981) og var upphafsmaður að The University of Manitoba Icelandic Studies Series árið 1972, þar sem birtust m.a. þýðingar á Grágás og Landnámu og greinasafn um eddukvæði. Hann gegndi formennsku í félögum málfræðinga vestra og hélt fjölda fyrirlestra á fræðasviði sínu. Haraldur vann að og stóð fyrir grunnrannsóknum á máli og menningu Vestur-Íslendinga, skrifaði greinar og bókarkafla, m.a. um verk Halldórs Laxness í European Writers. The Twentieth Century (1990), þýddi A History of the Old Icelandic Commonwealth (1974) eftir Jón Jóhannesson, og ritstýrði (ásamt Baldri Hafstað) geinasöfnunum Heiðin minni (1999), og Úr manna minnum (2002). Sagnalist Haralds birtist í Bréfum til Brands (1999), og Dagstund á Fort Garry (2007). Væntanlegt er safn greina eftir Harald sem félagar við HA standa fyrir. Haraldur Bessason hlaut riddarakross Hinnar íslensku fálkaorðu og varð heiðursfélagi Þjóðræknisfélags Íslendinga í Vesturheimi 1972; heiðursfélagi Íslendingadagsnefndar í Manitoba og heiðursborgari Winnipeg 1987; heiðursdoktor við Manitobaháskóla 1990 og við HA 1999.Haralds Bessasonar verður minnst í dag í útfararstofu Neil Bardal Inc. í Winnipeg og í Toronto hinn 9. maí. Minningarathafnir verða í Akureyrarkirkju og í Áskirkju í Reykjavík í dag, 25. apríl, kl. 13.

Staðir

Kýrholt í Viðvíkursveit: Akureyri: Reykjavík: Toronto Kanada:

Réttindi

Stúdent frá MA 1951: cand. mag. frá HÍ 1956: :Prófessor og deildarformaður íslenskudeildar Manitobaháskóla 1956-1987: Forstöðumaður og síðan fyrsti rektor Háskólans á Akureyri 1988-1994: Fluttist 2003 til Toronto og stundaði kennslu og ritstörf uns yfir lauk.
Haraldur gegndi ótal trúnaðarstörfum í þágu Vestur-Íslendinga, kom að ritstjórn fjölda tímarita (The Icelandic Canadian Magazine 1958-1976; Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga í Vesturheimi 1959-1969; Scandinavian Studies 1967-1981; Mosaic 1971-1974; Lögberg-Heimskringla 1979-1981) og var upphafsmaður að The University of Manitoba Icelandic Studies Series árið 1972, þar sem birtust m.a. þýðingar á Grágás og Landnámu og greinasafn um Eddukvæði.

Starfssvið

Lagaheimild

Innri uppbygging/ættfræði

Foreldrar: Elinborg Björnsdóttir kennari, f. 1886, d. 1942, og Bessi Gíslason hreppstjóri, f. 1894, d. 1978.
Systkin: Björn endurskoðandi á Akureyri, f. 1916, d. 1979, Margrét Bessadóttir Fjeldsted húsmóðir í Reykjavík, f. 1918, d. 1979, og Gísli bóndi í Kýrholti, f. 1920.
Hálfsystur samfeðra:
1) Elinborg, f. 1945, d. 1946, og
2) Elinborg húsmóðir í Hofsstaðaseli í Skagafirði, f. 1947.
Fyrri kona Haralds var Ásgerður, f. 1933, d. 1988, dóttir Haralds Ágústssonar stórkaupmanns og Steinunnar Helgadóttur. Dætur þeirra Haralds:
1) Steinunn Bessason listfræðingur, f. 1954, búsett á Gimli;
2) Elinborg Berry innanhússarkitekt, f. 1956, búsett í Calgary; og
3) Kristín Nabess kerfisfræðingur, f. 1960, búsett í Winnipeg.
Seinni kona Haralds er Margrét kennari, f. 1944, dóttir Björgvins Magnússonar pípulagningamanns og Kristínar Pétursdóttur skipsþernu. Dóttir þeirra Haralds: Sigrún Stella Haraldsdóttir háskólanemi og söngkona, f. 1979, búsett í Toronto.
Börn Margrétar af fyrra hjónabandi:
1) Guðrún Ólafsdóttir leirlistakona, f. 1965 og
2) Brandur Ólafsson fjármálastjóri, f. 1967, bæði í Toronto.

Almennt samhengi

Tengdar einingar

Tengd eining

Guðný Jónsdóttir (1909-1966) Kýrholti (25.10.1909 - 25.6.1966)

Identifier of related entity

HAH04168

Flokkur tengsla

fjölskylda

Dagsetning tengsla

Lýsing á tengslum

Tengd eining

Elinborg Björnsdóttir (1886-1942) Húsfreyja í Kýrholti í Viðvíkursveit, (24.12.1886 - 18.3.1942)

Identifier of related entity

HAH03167

Flokkur tengsla

fjölskylda

Type of relationship

Dagsetning tengsla

1931 - ?

Lýsing á tengslum

Access points area

Efnisorð

Staðir

Occupations

Stjórnsvæði

Authority record identifier

HAH01383

Kennimark stofnunar

IS HAH

Reglur eða aðferð sem stuðst er við

Staða

Loka

Skráningarstaða

Fullt

Skráningardagsetning

GPJ 23.5.2017

Tungumál

  • íslenska

Leturgerð(ir)

Athugasemdir um breytingar

  • Clipboard

  • Flytja út

  • EAC

Related subjects

Tengdir staðir