Fyrirtæki/stofnun

Einvígi (Einvígið) í Vatnsdal

874 -

Eingið stendur við Einvígisfoss í Álku, Úlfsfoss er annar foss í henni

Álka er stærsta hliðará Vatnsdalsár og á hún upptök sín í Álkulónum norðan við Stórasand. Fyrir neðan Einvígi fellur hún í þröngu og djúpu gili og er hún þar víða straumþung og grýtt. Neðarlega í gljúfrinu er ólaxgengur foss. Fyrir liggur mæling á þessum neðsta kafla árinnar, allt að Úlfshrygg, og telst hann vera 2.293 m. Verður vægi bakkalengdar á þessum kafla ákvarðað 0,2.

Þegar leyfisveiting sú, sem afturkölluð var með hinni kærðu ákvörðun, fór fram lágu fyrir ýmsar upplýsingar. Ljóst var á þeim tíma að umdæmi Veiðifélags Vatnsdalsár næði a.m.k. að Úlfsfossi, sbr. ákvæði samþykktar félagsins sem staðfest var af Fiskistofu, sbr. 38. gr. laga um lax- og silungsveiði. Önnur gögn lágu fyrir á þessum tíma, s.s. búsvæðamat fyrir lax í Vatnsdalsá og arðskrá fyrir Veiðifélag Vatnsdalsár sem úrskurðað var um 29. ágúst 2011. Í þeim úrskurði kemur fram að Álka sé stærsta hliðará Vatnsdalsár og eigi upptök sín í Álkulónum norðan við Stórasand. Fyrir neðan Einvígi falli hún í þröngu og djúpu gili og sé hún þar víða straumþung og grýtt. Neðarlega í gljúfrinu sé ólaxgengur foss. Fyrir liggi mæling á þessum neðsta kafla árinnar, allt að Úlfshrygg, og teljist hann vera 2.293 m. Í nefndu búsvæðamati kemur fram að haustið 2007 hafi verið framkvæmt búsvæðamat á fiskgenga hluta Vatnsdalsár og hliðarám hennar, og var Álka þar á meðal. Kemur og fram að búsvæði fiskgengra hluta Vatnsdalsár, Álku o.fl. hliðaráa, hafi verið mæld og metin. Í nánari lýsingu um Álku segir að henni hafi verið skipt í tvö svæði, sé það efra í gili. Allangt sé fiskgengt upp í það. Nokkrum erfiðleikum hafi verið háð að meta svæðið í gilinu þar sem erfitt sé að komast að ánni nema á örfáum stöðum. Búsvæðamatinu fylgdi yfirlitskort af vatnasvæði Vatnsdalsár þar sem merkt eru númer þeirra svæða er metin voru og sést af því að svæði 2 í Álku nær að Einvígisfossi. Kemur og fram í umsögn Veiðimálastofnunar, dags. 30. janúar 2013, að búsvæði í Álku hafi verið metin alla leið upp í Einvígisfoss, en samkvæmt 34. gr. laga um lax- og silungsveiði skyldi slíkrar umsagnar leitað við veitingu leyfis fyrir fiskvegi. Með hliðsjón af því sem fram kom í greindum göngum var ótvírætt tilefni fyrir Fiskistofu að rannsaka málið betur hvað varðaði fiskgengd og hvert umdæmi Veiðifélags Vatnsdalsár næði. Hlýtur sú niðurstaða jafnframt stuðning í niðurstöðum Veiðimálastofnunar frá árinu 2013 þar sem fram kemur að tilvist laxaseiða í Álku ofan Úlfsfoss sýni að lax geti gengið upp fossinn og hrygnt ofan hans, þótt jafnframt komi fram að fossinn sé torgengur. Að teknu tilliti til framangreinds verður að telja að Fiskistofa hafi ekki sinnt rannsóknarskyldu sinni skv. 10. gr. stjórnsýslulaga nr. 37/1993 og byggt ákvörðun sína um að veita leyfi til gerðar fiskvegar hinn 3. apríl 2013 á ófullnægjandi gögnum. Var ákvörðunin haldin ógildingarannmarka hvað þetta varðaði.

Vatnsdalur (um 880 -)

HAH00907

IS HAH

Loka

Fullt

GPJ skráning 3.6.2020

• íslenska

Guðmundur Paul https://uua.is/urleits/173-2016-alftaskalara-i-vatnsdal/